Заснавальнік - Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь
Выдаецца са студзеня 1983 года
Сайт переехал на новый адрес – kultura-info.by
      Ігар Аўдзееў:Адна з галоўных задач нашай кінавытворчасці — павелічэнне колькасці фільмаў. Што яшчэ? Хацелася б мець уяўленне. Дзе тое сфармулявана, у якасці якой дактрыны, стратэгіі? Што мы хацелі б атрымаць ад айчыннага кіно? Чаго не хапае? Колькасці «адзінак» — дзеля самавыяўлення мастакоў? Або хочам мець годны прадукт, якім можна ганарыцца? Думаецца, апошняе. Тады трэба разважаць, што гэтаму перашкаджае. На жаль, у нас зашмат табу, страхаў, знешніх ці ўнутраных самаабмежаванняў, якія не даюць вырвацца да жаданага выніку.

Што такое паспяховае кіно?

Людміла Саянкова: Ігар Алегавіч задаў стратэгічнае пытанне. Пэўная колькасць фільмаў выпускаецца. Але хацелася б даведацца, ці існуе акрэсленая палітыка, філасофія, пазіцыя «Беларусьфільма» — якім павінна быць беларускае кіно, якая праграма яго развіцця?

Наталля Сцяжко: У нас ёсць «Канцэпцыя развіцця беларускага кіно», зацверджаная ў Адміністрацыі Прэзідэнта...

Людміла Саянкова: Яна тычыцца найперш арганізацыі і вытворчасці...

 
/i/content/pi/mast/32/533/stiazhko_opt.gif
Наталля Сцяжко: Пытанне пра «Канцэпцыю...», напэўна, больш правільна адрасаваць дырэктару. У апошні час мы паспрабавалі вярнуць усіх нашых маладых і таленавітых рэжысёраў, якія на той момант працавалі ў Расіі. Бо старэйшае пакаленне сыходзіць. Андрэя Кудзіненку вярнулі з Масквы. Ён цяпер здымае ў нас, і гэта велізарная ўдача! Працуе Аляксандр Колбышаў... Успомнім выпуск рэжысёраў, ажыццёўлены Міхаілам Пташуком. Практычна ўсе яны атрымалі магчымасць зрабіць карціны.

Людміла Саянкова: Гэта арганізацыйныя моманты. А мы разважаем пра якасць фільмаў, іх мастацкі ўзровень...

Наталля Сцяжко: Як кіназнаўца магу сфармуляваць, што такое паспяховае кіно. Годны сцэнарый плюс рэжысёр высокага ўзроўню. Калі адметны сцэнарый, але сярэдні ці слабы рэжысёр (і наадварот), плёну не будзе. Нядаўна знайшла пацвярджэнне сваёй думцы ў інтэрв’ю Сяргея Сяльянава, расійскага рэжысёра і кіраўніка студыі. Ён лічыць, што ўдалым з’яўляецца той сцэнарый, які кладзецца на душу, які прыносіць рэжысёр і ведае, што з ім будзе рабіць. Увогуле ў плане кінастудыі — выпуск дванаццаці «адзінак» на год. Для тэлефільма «адзінкай» лічацца дзве серыі.

Дзе ўзяць сцэнарый?

/i/content/pi/mast/32/533/bobkova_opt.gif 
Ала Бабкова
(Сцяжко): Хачу задаць вам пытанне як практыку. Цяпер кінастудыя робіць 8-10 фільмаў у год. Ці лічыце вы, што ў Беларусі ёсць адпаведная колькасць кінадраматургаў, здольных напісаць столькі прафесійных сцэнарыяў? Хоць думаю, трэба мець 12-15 сцэнарыяў штогод, каб ішоў няспынны працэс...

Наталля Сцяжко: Драматургія — праблема не толькі беларускага, але і сусветнага кіно. У тым ліку і Галівуда, і расійскага кінематографа. Аўтараў нібыта хапае, сцэнарыі на кінастудыю нясуць... Але не магу сказаць, што ў нас ёсць, напрыклад, 15 кінадраматургаў, да якіх можна было б звярнуцца. Адна справа, калі аўтар сам прыносіць сцэнарый, і іншая, калі трэба заказаць сцэнарый на пэўную тэму. Напрыклад, сцэнарыстам фільма «Каласы пад сярпом тваім», замоўленага Міністэрствам культуры, выступіць Аляксандр Качан, які скончыў ВГІК і мае прафесійную адукацыю. У нас сцэнарыстаў не рыхтуюць. Такая спецыяльнасць ёсць у БДУ культуры і мастацтваў, але яна, на маю думку, вельмі ўмоўная. Сцэнарый — велізарная праблема. Такіх спецыялістаў у штаце кінастудыі няма...

Людміла Перагудава: Наталля Рыгораўна сказала, што паспяховы фільм — гэта ўдалы сцэнарый плюс моцны рэжысёр. Але гэтая формула мае працяг: плённы пракат або прызнанне на кінафестывалях...

Наталля Сцяжко: Андрэй Кудзіненка цяпер заканчвае працу над «Масакрай». Большасць прысутных бачылі рабочы матэрыял стужкі. І ён дазваляе спадзявацца на поспех. Далей — праблема пракату. Можна зрабіць узрушальны фільм, ды калі яго ніхто не возьмецца прадаваць?..

Ала Бабкова (Сцяжко): Ці згодны вы, што калі кожны год запускаць 8-10 сцэнарыяў, дык потым палова фільмаў будзе няякасных? Паколькі ў нас немагчыма знайсці столькі якасных сцэнарыяў. Усё роўна, што выпускаць трактары без колаў...

Наталля Сцяжко: Да фільмаў, якія цяпер запускаюцца, я б так не ставілася. Ёсць розны прадукт, існуе камерцыйны складнік (тэлевізійны), існуе пракатны (поўнаметражныя стужкі). Ніхто не будзе запускаць фільм, калі зразумела, што гэта кепска.

Людміла Саянкова: А як тады з фільмам «Шчыт Айчыны»?

Наталля Сцяжко: Я выступала супраць гэтай карціны. Але ладзіўся конкурс, у ім быў пераможца... Тое ж можна сказаць і пра «Дняпроўскі рубеж». Чаму адмовіліся ад конкурсаў? Бо траплялі ў капкан: сцэнарый кепскі, але ён перамог, і таму трэба пачынаць здымаць...

/i/content/pi/mast/32/533/nikiforov_opt.gif
Вячаслаў Нікіфараў:
Адсутнасць сцэнарыяў — праблема. Але, вырашаючы яе, людзі робяць велізарныя грошы і цудоўныя фільмы. І там, дзе мы спыняемся, трэба пачынаць. Што значыць адметны сцэнарый? Гэта гісторыя, якая складаецца з шэрагу падзей, канфлікт раскрывае героя. Калі гісторыя кардынальна не змяніла героя, фільм не адбудзецца. Сапраўдны клопат пра кінадраматургію — гэта калі аўтар прыносіць сцэнарый, дзе ёсць глыбокі канфлікт або цікавы герой, і студыя адразу выпісвае яму 1000 долараў. Заўтра вас заваляць цікавымі прапановамі! У Галівудзе так і зрабілі. Там прыносяць сюжэт, занатаваны на манжэцэ, або толькі вартую ідэю...

Наталля Сцяжко: Таму ў нас і не прыносяць!

Вячаслаў Нікіфараў: Рашэнне праблемы сцэнарыяў трэба забяспечваць канкрэтнымі ўчынкамі. План — 12 фільмаў на год. Але ёсць няпісаная прапорцыя: калі хочам мець 10 стужак, рэжысёраў трэба ў тры разы больш. А 30 пастаноўшчыкаў у нас набярэцца? Значыць, з 10 фільмаў наканавана зрабіць 9 сярэдніх або кепскіх. Тое ж датычыць і сцэнарыяў. На кожным слупе павінна вісець аб’ява: за выдатную гісторыю або ідэю фільма — плата (і сума пазначана). Смешна, але так ішоў бы сапраўдны пошук сюжэтаў і ідэй. Тады можна не мець канцэпцый або быць з імі нязгодным…

Наталля Сцяжко: Падзяляю думку Ігара Аўдзеева: каб рабіць высокапрафесійныя стужкі, трэба ведаць, што ёсць сапраўднае кіно. Нам складана працаваць з аўтарамі. Бо ў ланцужку кінавытворчасці сцэнарысты — самыя неабароненыя. Мы ад іх патрабуем якасны сцэнарый, які можа купім, можа не. А грошы заплацім, калі карціна пачне здымацца. У дадатак сцэнарый дорага не каштуе...

Таццяна Мушынская, рэдактар аддзела часопіса «Мастацтва»: А сітуацыю юрыдычна можна змяніць?

Наталля Сцяжко: Як галоўнаму рэдактару мне спатрэбіліся тры гады, каб пераканаць бухгалтэрыю кінастудыі і прадстаўнікоў Міністэрства культуры: запрасіўшы аўтара і даручыўшы пісаць сцэнарый, трэба заплаціць хоць бы аванс. Які кінадраматург будзе працаваць без гарантый і ўпэўненасці? Дарэчы (я ўжо казала пра гэта), фільм «Каласы пад сярпом тваім» — заказ Мінкульта. Як і серыял пра Янку Купалу, для якога пішацца сцэнарый. Але і гэтае пытанне вырашаецца. Лічу, на кінастудыі трэба мець грашовы фонд (кажуць, такі існаваў у савецкія часы), каб спісваць сцэнарыі. На Захадзе іншы падыход: «Мне падабаецца твая ідэя, я яе купляю!» Працэс працы над сцэнарыем студыя можа толькі курыраваць.

У нас ёсць мастацкая рада, экспертны савет. Адказнасць за вынік калектыўная. Іншая справа, што я магу падтрымаць праекты і рэжысёраў, здольных зрабіць стужку высокага ўзроўню. Вяртанне Андрэя Кудзіненкі на «Беларусьфільм», дарэчы, — мая ідэя. А тое, што ён сёння здымае фільм «Масакра», — заслуга Уладзіміра Пятровіча Замяталіна.

Прэстыж як мэта

Наталля Сцяжко: Ад нас настойліва патрабуюць вяртання грошай, выдаткаваных на кінастужкі. Бо кіно, акрамя мастацкага, мае і магутны камерцыйны складнік. Неўзабаве павінен запусціцца тэлевізійны мастацкі фільм «Талаш». Які ў яго можа быць камерцыйны складнік у Расіі ці ў іншых краінах? Продаж зробленай прадукцыі, маркетынг — слабае звяно на кінастудыі. Вядома, можна займацца сумеснай прадукцыяй, згадаем фільм «Снайпер. Зброя адплаты». Такія стужкі сябе акупляюць, але да Беларусі яны маюць мала дачынення. Ігар Аўдзееў дакладна акрэсліў пытанне. Калі б хто-небудзь дакладна сфармуляваў: мы зарабляем грошы або робім беларускае кіно?

Таццяна Мушынская: Гэта дылема — або грошы, або кіно?

Людміла Перагудава: Сур’ёзнасць сітуацыі ў тым, што кіно — гэта і бізнес, і мастацтва. Неаднойчы ўдзельнічала ў дыскусіях, дзе грунтоўна аналізавалася такое пытанне. Між двума крэсламі цяжка сесці: трэба ствараць і высокамастацкае кіно, і камерцыйную прадукцыю. Дасягнуць адначасова абедзвюх мэт складана.

Людміла Саянкова (Сцяжко): Вы кажаце пра фільмы, якія будуць зроблены. Сярод ужо закончанага ёсць прыклады спалучэння якаснага сцэнарыя і рэжысуры высокага ўзроўню?

Наталля Сцяжко: «Ваўкі» і «Масакра». Але ёсць і тэлевізійны «папкорн»…

Ігар Аўдзееў: Варта выкарыстоўваць існуючы вопыт. Спалучаць два пачаткі, выпуск прадукцыі брэндавай і камерцыйнай. Намацалі лінію прадукту для тэлебачання, які акупаецца, — і цудоўна! Адно «мыла» за другім... Некаторыя праекты атрымаліся. Нас гэтаму навучыў «вялікі» Голан. Ён рабіў «прадукцыю», загадзя пралічваючы, каму яе прадасць. І цудоўна ведаў, як верне ўкладзеныя грошы — з дапамогай DVD і тэлебачання.

Але трэба ж і пра прэстыж думаць! Мы ведаем прыклад Літвы. Раз у два ці тры гады дзяржава выдзяляе грошы на важкі нацыянальны праект, якому потым мы апладзіруем на «Лістападзе». Праект, звернуты да гісторыі Літвы і зроблены на аснове сваёй літаратурнай крыніцы. Такія стужкі і павінны складаць сутнасць дзейнасці Нацыянальнай кінастудыі. Ці можам мы ўявіць рэпертуар Нацыянальнага тэатра імя Янкі Купалы без п’ес беларускіх драматургаў, якія скіроўваюць нашу свядомасць да беларускай гісторыі і яе постацей? Гэта норма. А Нацыянальная кінастудыя ў гэтым сэнсе дзесяцігоддзямі жыве бесклапотна.

/i/content/pi/mast/32/533/sidorenko_opt.gif
Антон Сідарэнка:
А як жа «Анастасія Слуцкая» Юрыя Ялхова?

Ігар Аўдзееў: Выключэнне з практыкі. Калі б кінастудыя была сапраўды зацікаўлена ў такім магістральным накірунку, дык праводзіла б бестэрміновы конкурс сцэнарыяў гісторыка-біяграфічнага жанру.

Антон Сідарэнка: Вы лічыце, што вопыт «Анастасіі Слуцкай» трэба працягваць? Ён такі ўдалы?

Ігар Аўдзееў: Вопыт «Анастасіі Слуцкай» паказальны — гэта самы касавы беларускі фільм за апошнія 15 гадоў! Так, пры яго паказе быў выкарыстаны адміністрацыйны рэсурс, але мы назіралі і жывы інтарэс гледача. Адміністрацыйны рэсурс мае месца пры пракаце кожнай карціны «Беларусьфільма». Паразмаўляйце з пракатчыкамі з глыбінкі. Яны раскажуць, як складаюцца спісы для абавязковага наведвання айчынных фільмаў.

У Музеі гісторыі беларускага кіно паўтара года вельмі паспяхова працавала выстава рэквізіту і касцюмаў да карціны «Анастасія Слуцкая». І напрыканцы амаль кожнай экскурсіі выказвалася жаданне паглядзець фільм. Так, шмат хто адгукаўся пра яго адмоўна, але і цікавасць была натуральнай. Гэта ж наша гераіня! Калі мы — суверэнная дзяржава, дык павінны забяспечваць інтарэс да асоб і падзей з уласнай гісторыі.

Што такое нацыянальнае кіно?

Людміла Саянкова: «Анастасія Слуцкая» — стужка невысокага мастацкага ўзроўню, але нацыянальная тэма надзвычай запатрабаваная ў грамадстве. І яна аб’яднала гледачоў, публіка на яе адрэагавала. Але называць фільм нацыянальным праектам, акцэнтуючы мастацкую якасць, залішне.

Ігар Аўдзееў: Карціна Ялхова шмат у чым кампрамісная, не даведзеная да жаданых стандартаў. Але яна паказала: такі накірунак павінен абавязкова прысутнічаць у нашым кінематографе. Ёсць універсальная формула поспеху, знойдзеная выдатным арганізатарам кіно Аляксандрам Кордам 60 гадоў таму: каб фільм стаў інтэрнацыянальным, ён спачатку мусіць быць глыбока нацыянальным.

Людміла Саянкова: Пра тое ж казаў дырэктар Канскага фестывалю, калі прадстаўляў фільм Тэнгіза Абуладзе «Дрэва жадання»: «Фільм грузінскага рэжысёра дапамог мне разабрацца ў праблемах маіх і маёй нацыі».

Ігар Аўдзееў: Корда на ўласным вопыце даказаў жыццяздольнасць сваёй фармулёўкі. Брытанскі кінематограф у 20-я гады ХХ стагоддзя быў таксама правінцыйнай з’явай. Англійскія фільмы глядзелі толькі жыхары туманнага Альбіёна. Корда паставіў амбіцыйную задачу стварэння еўрапейскага Галівуда, прадукцыі, якая б выйшла на сусветны рынак. І прапанаваў новы тып відовішча — гісторыка-біяграфічныя драмы.

/i/content/pi/mast/32/533/karpilova_opt.gif
Антаніна Карпілава:
Зараз мы ў адзін голас гаворым, што паняцце «нацыянальны фільм» часта разумеецца вузка. І мае на ўвазе адлюстраванне гістарычнай тэматыкі, а не сучасных рэалій.

Ігар Аўдзееў: Калі Саюз кінематаграфістаў размяшчаўся ў Чырвоным касцёле, там адбылося выязное пасяджэнне СК СССР, прысвечанае нацыянальнаму пытанню ў беларускім кіно. Памятаю, Міхаіл Пташук адстойваў тэзіс: нацыянальны фільм атрымаецца, калі здымачная група будзе на 70 працэнтаў складацца з этнічных беларусаў. На што адзін з гасцей слушна зазначыў, што таленавіты яўрэй можа зрабіць нацыянальны фільм з яшчэ большым поспехам.

Антаніна Карпілава: «Нацыянальнае» кіно трэба адрозніваць ад «этнічнага», гэта не сінонімы. Нацыянальнае шырэй за этнічнае. Каб глыбей зразумець, што такое нацыянальнае кіно, патрэбна адказаць на пытанні, хто стварае нацыянальнае кіно — прадстаўнікі аднаго этнасу ці не, які народ можа назваць сябе нацыяй?

Жывое ці нежывое?

Людміла Саянкова: Магчыма, вы са мной не пагодзіцеся, але мой пункт гледжання такі: на сёння нацыянальнага кіно не існуе. Сітуацыя зменіцца са з’яўленнем інстытута прадзюсерства, але пакуль яго няма і ніхто пра яго не думае. Рэкламныя аддзелы на студыі не працуюць, як і менеджэрская служба. Няма ні прадзюсерства, ні прыватных кінастудый, а без іх не з’явіцца і канкурэнцыя. Сёння стужкі нашы неканкурэнтаздольныя, прынамсі за межамі Беларусі. На рэспубліканскіх фестывалях яны могуць спаборнічаць толькі між сабой.

Усе мы кажам: «Харошае кіно, выдатнае кіно!» А рэцэпта няма, і канчатковы вынік немагчыма пралічыць. (Кудзіненку.) Учора паглядзела ў інтэрнэце ваш сайт, дзе вы адказваеце на пытанне, ці існуе сучаснае беларускае кіно. Ці ёсць сучаснае? Няма. І ці беларускае яно? І ці кіно яно наогул? (Агульны смех.) Я згадзілася з фармулёўкай. Так, сёння можна сказаць, што яго няма — і сучаснага, і беларускага, і кіно...

/i/content/pi/mast/32/533/kudinenko_opt.gif
Андрэй Кудзіненка:
На мой погляд, «Беларусьфільм» не ў стане рабіць сучаснае кіно. Студыя знаходзіцца ў коме, гэта замкнёная структура, дзе няма ніякага руху і зацікаўленасці.

Людміла Саянкова: На адзін з нацыянальных фестываляў кіно былі запрошаны і пракатчыкі. Яны стогнуць ад айчынных стужак: «Калі фільм з’яўляецца ў пракаце, гэта галаўны боль...» Трэба даваць справаздачу аб прададзеных залах, а глядач не ідзе, «загнаць» яго немагчыма. Нядаўна праходжу міма кінатэатра «Перамога», бачу афішу фільма «Дасціш фантасціш». Вызначэнне жанру — «кінаістэрыка». Пракатчыкі хапаюцца за галаву: «Вы што, разлічваеце на глядацкую цікавасць да гэтага фільма?!»

Ігар Аўдзееў: Арганізатары дыскусій, прысвечаных беларускаму кіно, крыўдзяцца: чаму не прыходзяць пракатчыкі? А ім надакучыла паўтараць: добрая рэклама кепскага прадукту кампраметуе брэнд. І студыя скампраметавана тым, што выдатныя рэкламныя кампаніі ладзіліся сумніўнаму прадукту. Глядач падманваецца ў чаканнях, якімі б прыпіскамі і маладзёжным слэнгам яго ні заваблівалі.

Людміла Саянкова: І супрацьлеглы прыклад. Нядаўна ў кінатэатры «Перамога» ішла праграма еўрапейскага кіно. І збірала поўныя залы.

Антаніна Карпілава: На маю думку, беларускі кінематограф усё-такі існуе. Але ёсць кінематограф, і ёсць кінамастацтва. Найбольшыя складанасці датычаць мастацтва, бо яно вельмі рэдка сустракаецца ў нашым сучасным кіно. Што да суадносін камерцыйнага і мастацкага, то яны рэдка супадаюць. Нам з Людмілай Перагудавай часта даводзіцца чуць на мастацкіх радах студыі «Беларусьфільм» вызначэнне «прадукт». Не фільм, а менавіта «прадукт». У нашай гутарцы таксама ўжываецца гэта слова. І невыпадкова. Ніхто не сказаў «твор». Кінапрадуктам называюць амаль усе беларускія стужкі, якія адрасаваны масаваму гледачу. Гэта так званае «мыла». Часцей за ўсё такім прадуктам з’яўляюцца тэлестужкі.

Вячаслаў Нікіфараў: Упэўнены — беларускі кінематограф быў, ёсць і будзе. Але многія традыцыі, на жаль, страчаны. Дзіўна, што пачаткам гістарычнай тэмы ў нашым кіно некаторыя лічаць «Анастасію Слуцкую». Атрымліваецца, не было ні фільма «Я, Францыск Скарына», ні «Дзікага палявання караля Стаха».

Ігар Аўдзееў: «Анастасія» ўвойдзе ў гісторыю беларускага кіно як спроба вяртання да нацыянальнай тэмы. Пасля таго, як яна была забыта на доўгі час. З «Каласамі…» таксама можа атрымацца складаная сітуацыя, калі ўсё будзе рабіцца недаравальна хутка (асабліва на ўзроўні сцэнарыя).

«Канцэпцыя...» і вакол яе

Антон Сідарэнка: Прапаную даць вызначэнне: што такое нацыянальнае кіно?

Людміла Саянкова: У дзяржаўнай «Канцэпцыі развіцця беларускай кінематаграфіі на 2009 — 2014 гг.» дакладна сказана, што такое нацыянальнае кіно...

Ала Бабкова: Удакладню, яна распрацавана ў канцы 2008-га.

Ігар Аўдзееў: Тлумачальны слоўнік падказвае: нацыянальны фільм павінен быць звернуты да гісторыі і адлюстроўваць менталітэт канкрэтнага народа. Інакш кажучы, ён павінен прэзентаваць — адкрываць свету Беларусь праз зварот да «болевых кропак» яе мінулага, яркіх і найбольш характэрных эпізодаў і герояў.

Людміла Саянкова: Калі абмяркоўвалася «Канцэпцыя…», я задавала пытанне: чаму ў паняцце «нацыянальны фільм» не закладзены мастацкі складнік? Фільм павінен адпавядаць пэўным эстэтычным параметрам і ўяўляць этычную, маральную, гістарычную каштоўнасць. Калі ўсё сыдзецца, можна разважаць пра нацыянальную карціну. У бліжэйшы час плануецца зняць «Каласы пад сярпом тваім». Выдатна, што звярнуліся да нацыянальнай класікі, да Караткевіча. Але калі стужка ў мастацкім плане будзе нецікавай, калі глядач не адрэагуе, ці зможам мы сцвярджаць, што фільм нацыянальны?

Людміла Перагудава: У нас на вачах Нацыянальны фестываль беларускіх фільмаў у Брэсце (а задумваўся ён у 1997-м як падтрымка айчыннага кіно) ператварыўся ў рэспубліканскі. Незаўважна з рэгламенту фестывалю знік гран-пры «За лепшае ўвасабленне нацыянальнай тэмы». Напэўна, таму, што не атрымоўваецца ў канкрэтыцы ўвасобіць гэтую тэму на экране. І цяпер уручаецца прыз «За лепшы фільм». Гэта горкая, але праўда...

Антаніна Карпілава: Самае складанае — адлюстраваць менталітэт народа, характэрныя рысы яго мыслення. Увогуле казаць пра нацыянальнае кіно можна толькі ў дачыненні да кіно аўтарскага. Камерцыйнае не мае нацыянальнасці.

Вячаслаў Нікіфараў: Калі б у нашым пракаце пераважала беларуская прадукцыя і дэманстравалася 70 працэнтаў стужак, зробленых уласнымі студыямі, было б выдатна! Але рэпертуар кінатэатраў «забіты» прадукцыяй іншых краін, а мы абмяркоўваем пытанні нацыянальнага. Смешна! Каб зрабіць нацыянальны фільм, трэба мець сталую кінематаграфію.

Людміла Саянкова: Нацыянальны — не значыць касцюмны...

Вячаслаў Нікіфараў: Так, і не абавязкова гістарычны. Павінна быць тое, што гадуе, узрошчвае нацыянальную кінакультуру. Няўжо вы не разумееце: усё, што адсюль выходзіць, і ёсць нацыянальнае?

Антаніна Карпілава: Здаецца, мы блытаем тэрміны «этнічнае» і «нацыянальнае». Этнічнае — надзвычай глыбінныя рэчы. Ментальнасць складана перадаць на кінаэкране. А беларускае — усё, што тут здымаецца.

Ігар Аўдзееў: «Нацыянальны праект» — той, што адлюстроўвае жыццё канкрэтнага народа. І сучаснасць — у тым ліку. Калі б у нас з’явілася стужка «Дзіця», накшталт бельгійскай (2005, «Залатая пальмавая галіна» ў Канах), з ёй можна было б выйсці на пэўны ўзровень. Наша праблема — у ступені той праўды, якую мы выносім на экран. Хіба па пастановачных магчымасцях «Дзіця» не магло быць знята нашай кінастудыяй? Чаму бельгійцы намацалі актуальную тэму і вынеслі на экран? Наўрад ці фільм меў вялікія касавыя зборы ў Бельгіі, але перамога ў Канах забяспечыла стужцы сусветны тэлепракат. Так вырашыліся камерцыйныя пытанні. Ці ёсць у нас фільм на сучасную тэму з такой ступенню адкрытасці?

Возьмем матэрыял вайны. Наша магістральная тэма, якая за апошнія гады амаль цалкам скампраметаваная. Хоць выйсце з сітуацыі добра вядомае. Успамінаю прэм’еру «Глыбокай плыні». Галоўнае на прэм’еры адбылося яшчэ да паказу карціны. У якасці пралога прысутным дэманстравалі стужку Анатоля Алая «Чырвоны д’ябал», якая адкрыла невядомую старонку вайны, надзвычай яркую ваенную біяграфію і самабытную асобу героя-лётчыка. Вось умовы, пры якіх толькі і варта брацца за ваенную тэму. Дзіўна, што айчынныя прадзюсеры не ўбачылі тут багаты матэрыял для асобнага серыялу!

Як трапіць на «Оскар»?

Вячаслаў Нікіфараў: Усю мастацкую сферу на кінастудыі павінен вызначаць галоўны рэдактар або мастацкі кіраўнік. І апошняе слова — за ім! Адміністратары адказваюць за тэхнічную ўзброенасць, алгарытм вытворчасці. Сістэма кінавытворчасці ў нас разладжана. Кіраўніцтву студыі здаецца: працуе Колбышаў, здымае Кудзіненка — выдатна! Але ў будучыні гэтых рэжысёраў у Беларусі можа і не быць. Кудзіненка — чалавек таленавіты і праз нейкі час можа апынуцца ў Галівудзе або ў горшым выпадку ў Расіі. Чаму «Беларусьфільм» апошнія 20 гадоў так пагардліва ставіўся да такіх рэжысёраў, як Рыбараў, Дабралюбаў, як ваш пакорны слуга?.. Усё так добра ў айчынным кінематографе?

Ігар Сігаў: Вярнуўшыся з Лос-Анжэлеса, з цырымоніі ўручэння «Оскара», я не быў абыдзены ўвагай журналістаў. Часта пыталіся: «Вы не збіраецеся з’язджаць?»

Людміла Саянкова: І што адказалі?

Ігар Сігаў: Не збіраюся. У гэтым сэнсе я — патрыёт. Але гэта працяг тэмы, якую распачаў Вячаслаў Аляксандравіч. Таленавітыя людзі ёсць, але іх падтрымліваюць далёка не заўсёды. І ў выніку яны сыходзяць...

У мяне пытаюцца: у чым розніца паміж працай ірландскага рэжысёра і нашых пастаноўшчыкаў? Розніцы няма. Фільм «Дзверы» быў для Хуаніты Уілсан дэбютам. Яна захацела зрабіць стужку, прысвечаную чарнобыльскай тэме. Студыя, якая курыравала праект, забяспечвала рэжысёра ўсім неабходным. Фільм знялі ў 2006-м, з таго часу ён паказваўся на пяці фестывалях. Займаў прызавыя месцы, быў заўважаны і таму намінаваўся на «Оскар». Хоць наўрад ці варта сцвярджаць, што гэта шэдэўр. Тэма прагучала ў патрэбны час і ў патрэбным месцы. І спрацавала!

Людміла Саянкова: Якія ганарары на гэтай карціне?

Ігар Сігаў: Перш чым заключаць дамову, у мяне спыталі: ці змагу працаваць 12 гадзін у суткі? Паколькі як артыст тэатра ўвесь час працую столькі, адказаў: «Не праблема!» Спыталі, ці павінны плаціць штосьці звыш ужо дамоўленага. Увогуле атрымаў крыху больш, чым мой ганарар у Беларусі. Але па задавальненні, па наладжанасці працы — ніякага параўнання. Мы здымаем гэтак жа, але праз неарганізаванасць службаў, якія вакол здымак, і працэс, і вынік іншыя...

Вячаслаў Нікіфараў: Уяўленні шырокай публікі пра кінематограф і яго людзей часта далёкія ад рэальнасці. (Крытыкам.) І ў гэтым адлюстроўваецца надзвычай сціплы плён вашай асветніцкай дзейнасці. З сябе таксама віны не здымаю. Але глядач забыўся, што такое сапраўдны беларускі фільм.

Людміла Саянкова: Гэта наша агульная віна...

Ігар Сігаў: 70 гадоў нам паказвалі кіно, і мы прызвычаіліся да таго, якім яно павінна быць. У галівудскім фільме дабро заўжды перамагае зло. У нас жа ўсё наадварот — выйсця няма! Фінал, як правіла, — трагедыя або знак пытання...

Рыфы, перашкоды, камяні

Вячаслаў Нікіфараў: Назіраючы, як Кудзіненка робіць надзвычай цікавыя стужкі, думаю: «Божа, хтосьці ж адгукнуўся на патрэбу мець арыгінальны нацыянальны фільм?!» Ведаю, колькі цяжкасцей на яго шляху, колькі перашкод, звязаных менавіта з вытворчасцю... З такой арганізацыяй вытворчасці, як у нас, надалей справа ісці не можа. Калі на пэўны фільм выдзяляюцца сродкі, а студыя бярэ з іх 40 працэнтаў на свае выдаткі. Атрымоўваецца: ніводнага метра плёнкі не адзнята, а ўжо пачалі дзяліць — зарплаты, прэміяльныя... І гэта — тупік! Механізм існавання недзяржаўных студый ніколі не дазволіць размяркоўваць сродкі такім чынам.

Наталля Сцяжко: Хацелася б, каб Андрэй Кудзіненка расказаў, як ён працуе над фільмам. Калі паказваўся рабочы матэрыял «Масакры», зала была поўная...

Людміла Саянкова: А вы будзеце і далей здымаць на «Беларусьфільме»?

Андрэй Кудзіненка: Пакуль што. Хоць у Расіі працаваць прасцей і лягчэй. Тут лішні крок ступіць цяжка. Студыя атрымлівае датацыю, істотнае падсілкаванне ад дзяржавы. Ствараецца ўражанне, што няма патрэбы рабіць якасны прадукт і прадаваць яго. Сродкаў на рэкламу няма. Кінапракат купляе копіі, напрыклад, 7 штук, і з кожнай мае прыбытак толькі 4 мільёны беларускіх рублёў. На рэкламу ідзе толькі 2 працэнты ад кошту карціны. Доўга даказваў, што рэкламны ролік павінен рабіцца ў тэхналогіі «Dolbi».

Людміла Саянкова: А чаму кажуць пра тэхнічную ўзброенасць студыі?

Андрэй Кудзіненка: Тэхніка яшчэ да канца не настроена і не адрэгулявана. Не хапае спецыялістаў, якія б займаліся тэхналогіямі і атрымлівалі нармальныя грошы. Бо няма стымулу і інтарэсу. Ніхто не клапоціцца пра фестывалі. Баюся, пройдзе 10 гадоў — і нічога не зменіцца. На «Беларусьфільме» многія рэчы дыктуе планавы аддзел. На кожнае рашэнне трэба сабраць па 12 подпісаў. Гэта пекла! Даводзіцца траціць уласныя нервы, сродкі, час. Ужо два гады выдаткоўваю на карціну суму большую, чым мая зарплата. Ці паўтараць такі эксперымент, трэба падумаць... І ёсць сумненні, наколькі годным акажацца вынік працы над фільмам «Масакра». Мая мэта — сур’ёзны пракат, а ён па вялікім рахунку нікому не патрэбны. Для пракату неабходны рэклама, «расцяжкі», бігборды…

Таццяна Мушынская: Колькі грошай трэба патраціць на рэкламу, каб глядач пайшоў?

Людміла Саянкова: Столькі ж, колькі на вытворчасць...

Андрэй Кудзіненка: На стужцы «Розыгрыш», якую я рабіў у Расіі, кошт рэкламы склаў мільён долараў. Сам фільм каштаваў менш. У пракаце ён зарабіў два з паловай мільёны. 700 тысяч адразу заплацілі за дыскі, столькі ж — Першы канал за пакупку.

Пра канкурэнцыю і незалежныя студыі

Ігар Сігаў: Мы разумеем, якім павінна быць кіно, і ведаем, што для таго трэба. Не хапае аднаго: каб усе працавалі на рэжысёра і агульны вынік. Не заяўлялі: «У нас так не пойдзе! Мы даць не можам!» Вы дайце ўсё, што трэба. А калі не атрымалася, з рэжысёра можна і спытаць: «Мы табе далі ўсё! Ты пераконваў, што здымеш кіно...»

Людміла Саянкова: І Прэзідэнт лічыць: «Мы далі вам усё!»

Вячаслаў Нікіфараў: Дваццаць гадоў таму многія з нас, сяброў Саюза кінематаграфістаў, дзень і ноч думалі: як выжыць і захаваць беларускае кіно? Як зберагчы сродкі вытворчасці — адпаведна, і значную частку тэхнічных работнікаў «Беларусьфільма», якіх нідзе не рыхтуюць? Тым не менш, студыя ацалела, дзяржаўная датацыя ўмацавала і выратавала айчынны кінематограф. Шкада, цяпер няма ні свабодных студый, ні прадзюсерства. А тагачасныя прадзюсеры, у якіх былі амбіцыі сапраўднага, аўтарскага кіно, імкнуліся спалучыць яго з камерцыйнымі інтарэсамі. Цяпер калі прыходзяць людзі з боку, дык з матывацыяй чыста камерцыйнай.

Андрэй Кудзіненка: У Польшчы, Фінляндыі існуюць конкурсы праектаў. Калі прадзюсер і рэжысёр займаюцца фільмам, адразу думаюць, дзе і як яны яго будуць паказваць. Ён для шырокага пракату ці фестывалю?

Вячаслаў Нікіфараў: Бяда не ў тым, што ўдалых фільмаў у нас значна менш, чым няўдалых. Узровень няўдач надзвычай нізкі! Яшчэ доўга колькасць слабых фільмаў, на жаль, будзе дамінаваць. Агульны ўзровень стужак штурхае да думкі: мы кепска ўсведамляем, што такое высокамастацкі фільм. Некалі кінематограф быў разгалінаванай структурай, і шкада, што цяпер гэта не так. Бо галіна складаецца не толькі з вытворчасці, але і з пракату. Няма адзінай сістэмы планавання. Калі б яна існавала, нарадзілася б канцэпцыя малабюджэтнага фільма. Давайце навучымся рабіць выдатныя фільмы невялікімі сродкамі! Яны танныя па вытворчасці і карыстаюцца попытам. Вялікая раскоша — займацца толькі камерцыйным кіно або сапраўдным, аўтарскім. У нашай сітуацыі трэба займацца ўсім, як ні парадаксальна.

Ала Бабкова: У 1989-м, калі старшынёй Саюза кінематаграфістаў з’яўляўся Вячаслаў Нікіфараў, была арганізавана інтэлектуальная гульня з удзелам беларускіх сацыёлагаў, эканамістаў, гісторыкаў, дзеячаў мастацтваў. Праводзіў яе расійскі культуролаг Пётр Шчадравіцкі. Вынікам сталася ідэя руху беларускага кінамастацтва ў сусветнае рэчышча. Гэта азначала капрадукцыю, развіццё прадзюсерскага кіно, засвойванне вытворчага вопыту Еўропы (у СССР яго не было). Але беларуская кінакультура амаль нікуды не зрушылася. Чаму? Канкурэнтнае асяроддзе мусіць само вызначыць, што пачым. Дзяржава павінна падтрымліваць кінамастацтва, без гэтага яно знікне. Падтрымліваць, але не мець на ўтрыманні.

Наталля Сцяжко: Што датычыць прыватных студый... Калі ёсць амбіцыі ствараць іх, дык я дзвюма рукамі «за». «Беларусь-
фільм» зацікаўлены, каб з’яўлялася новая кінапрадукцыя...

Антаніна Карпілава: Канкурэнцыя можа існаваць і ў сучасных умовах. Гэта прэрагатыва не толькі недзяржаўных, незалежных студый. «Белвідэацэнтр» стварае ўласную відэапрадукцыю ў дакументальным і навукова-папулярным кіно. А цяпер гаворка ідзе і пра маштабныя мастацкія кінапраекты, прысвечаныя беларускай гісторыі. Напрыклад, сцэнарый «Усяслава Чарадзея». «Беларусьфільм» мае магчымасць атрымаць канкурэнтаў у галіне і дакументальнага, і ігравога кіно.

Ала Бабкова: Прадоўжу думку наконт прыватных студый. «Канцэпцыя развіцця кінематаграфіі Рэспублікі Беларусь» якраз скіравана на тое, каб запрацавала прадзюсерская мадэль. Але выкананне Канцэпцыі ідзе марудна…

Хто забяспечыў Гран-пры?

Ала Бабкова: Часам чую размовы, што прадзюсерства — суцэльны падман, што няма ў прадзюсераў дзяржаўных інтарэсаў. Магу спаслацца на досвед Расіі. Сяргей Сяльянаў, Уладзімір Досталь, Міра Тадароўская і Валерый Тадароўскі, Фёдар Бандарчук, Мікіта Міхалкоў, Ігар Талстуноў — хіба не паважаныя прадзюсеры?

Сціплы беларускі кінавопыт прадзюсерства ў 1989 — 1995 гадах сведчыць: яно мае вялікі энергетычны патэнцыял. Самы значны праект 1990-х, стужку «Кааператыў “Палітбюро”, або Будзе доўгім развітанне», Міхаіл Пташук зрабіў у сваёй незалежнай студыі «НС». Фільм узнагароджаны першымі прызамі ў шэрагу краін Еўропы. Студыя Нікіфарава «Кадр-2» паставіла ў партнёрстве з «Беларусьфільмам» стужку «Душа мая Марыя».

Да гэтага часу ў нас ёсць два галоўныя прызы Маскоўскага міжнароднага кінафестываля: за «Ідзі і глядзі» Элема Клімава і Алеся Адамовіча (1985, «Масфільм» і «Беларусьфільм») і за фільм «Я — Іван, ты — Абрам», зроблены ў капрадукцыі незалежнай кінакампаніяй ВІТТ і французскай кампаніяй «Ашэт Прэм’ер» (1993, рэжысёр Іаланда Зоберман).

Вячаслаў Нікіфараў: Словы «незалежная» або «недзяржаўная студыя» палохаюць чыноўнікоў. У Польшчы існуе 60-70 свабодных незалежных студый. Недзяржаўныя студыі — крыніцы ідэй. Той, хто не можа не спяваць, дудачку знойдзе заўсёды. Магчыма, варта паўтарыць мінулы вопыт: тады ў межах дзяржаўнай існавалі студыі Турава, Дабралюбава, Нікіфарава, Рыбарава. З такіх устаноў маглі б вырасці не толькі фільмы, але і генерацыя прадзюсераў. Ва ўсёй Усходняй і Цэнтральнай Еўропе мы адзіная краіна, дзе няма нават маленькай групы прадзюсераў.

Людміла Саянкова: Праблема айчыннага кіно — найперш пытанне мастацкай якасці. Дастаткова часта ў нас ствараецца прадукт, які не мае да кіно ніякага дачынення. Чаму? Страчана культура візуальнага кадра. Раней вялікая ўвага надавалася мастацкаму, пластычнаму складніку кінематографа. Такая культура знікла поўнасцю, многія рэжысёры ёю не валодаюць... Мы не заўважылі: глядацкая культура змянілася, вырасла. У асяроддзі масавага гледача з’явіліся адукаваныя людзі, яны хочуць бачыць годнае відовішча. Мы кажам: на камерцыйныя стужкі ў нас няма вялікіх грошай, няма прадзюсераў, няма вытворчай магутнасці. Але затое ёсць таленавітыя людзі. Значыць, трэба даць ім магчымасць натуральна развівацца і здымаць малабюджэтнае кіно...

Вячаслаў Нікіфараў: Механізм, які прэтэндуе на манапольнае вырашэнне задач беларускага кіно, шмат у чым не працуе. Трэба развітвацца з думкай, што айчыннае кіно — гэта толькі «Беларусьфільм». Студыя — частка кінематографа. Акрамя студыі, гэта і пракат, і кінатэатр, і Бюро прапаганды, якое раней існавала. Кінематограф — складаны камерцыйны праект. Нават у аўтарскім кіно фінансавы складнік мае велізарную ролю. У дадатак уся студыя павінна працаваць на рэжысёра. А ў нас тры чвэрці яго намаганняў ідуць на тое, каб быць паравозам. І адольваць бюракратычныя перашкоды...

маргіналіі

/i/content/pi/mast/32/533/3.gif

«Масакра». Рэжысёр Андрэй Кудзіненка.

У другой палове ХХ стагоддзя на прэстыжных кінафестывалях свету беларускія мастацкія фільмы атрымалі шэраг прызоў, якімі можна ганарыцца.

1960 год — стужка Льва Голуба «Дзяўчынка шукае бацьку»: спецыяльная прэмія пяцігадовай Ганне Камянковай за лепшае выкананне дзіцячай ролі на ІІ МКФ у Мар-дэль-Плата (Аргенціна); другая прэмія фільму, дыплом і прыз «Залатая пласціна» мастаку Юрыю Булычову на ІІ МКФ фільмаў аб сям’і ў Вічэнцы (Італія).

1970 год — фільм Ігара Дабралюбава «Іван Макаравіч» атрымаў Гран-пры «Срэбная Мінерва» — «за высокае выканаўчае майстэрства і выдатнае тэхнічнае вырашэнне фільма, якое надало яму асаблівую выразнасць» на ХХІІ МКФ дзіцячых фільмаў у Венецыі (Італія).

У 1980-я гады самы вялікі «ўраджай» прызоў на МКФ, дзе дэманстраваліся фільмы жанру хорар (трылеры), назбірала прытча з містычнай фабулай «Дзікае паляванне караля Стаха» рэжысёра Валерыя Рубінчыка па матывах аднайменнай аповесці Уладзіміра Караткевіча (знята ў 1979 годзе): Гран-пры на МКФ у Католіка (Італія), Бруселі (Бельгія); спецыяльныя прызы ў Парыжы (Францыя), Манрэалі (Канада); дыпломы ў Трыесце (Італія) і Лос-Анжэлесе (ЗША).

Трыумфальна прайшоў па фестывалях свету фільм «Ідзі і глядзі», створаны Элемам Клімавым разам з пісьменнікам Алесем Адамовічам (1985): Залаты прыз і прыз міжнароднай асацыяцыі прэсы на ХІV Маскоўскім МКФ; першы прыз «Залатая пласціна» на ХХV МКФ у Авеліна (Італія); галоўная прэмія ў Троі (Партугалія). У 1990-я гады прызавым фаварытам стала востранадзённая стужка Міхаіла Пташука па сцэнарыі Яўгена Грыгор’ева і Рыты Белякоўскай «Кааператыў “Палітбюро”, або Будзе доўгім развітанне» (1992): Гран-пры МКФ у Стакгольме (Швецыя), Ціраспалі (Прыднястроўе), Карлавых Варах (Чэхія), «Срэбны прыз» у Лагаве (Польшча).

1995 год — у сувязі са 100-годдзем сусветнага кіно ЮНЕСКА праз Міністэрства замежных спраў Рэспублікі Беларусь звярнулася з просьбай вызначыць лепшы беларускі фільм. Пасля гарачага абмеркавання Саюз кінематаграфістаў Беларусі назваў стужку Віктара Турава «Праз могілкі», створаную ў 1965-м. Яна ўвайшла ў спіс ста лепшых стужак усіх краін і народаў. Лепшым фільмам за ўсю гісторыю беларускага кіно кінакрытыкі назвалі і карціну Віктара Турава «Я родам з дзяцінства», зробленую ў 1966 годзе.
У новым тысячагоддзі ў далёкім замежжы заўважана кіналегенда «Анастасія Слуцкая» (2003), якую паставіў Юрый Ялхоў па сцэнарыі Анатоля Дзялендзіка: плацінавы прыз у катэгорыі «прыгодніцкі фільм»
і залаты прыз за касцюмы на ХХХVІІ МКФ
у Х’юстане (ЗША), «Залаты певень і сто кветак» у Ханчжоу (Кітай), шэраг прызоў
і дыпломаў у Расіі і Украіне.

маргіналіі

 
/i/content/pi/mast/32/533/7.gif

«Анастасія Слуцкая». Рэжысёр Юрый Ялхоў.

Цікава зірнуць на мастацкія стужкі, выпушчаныя «Беларусьфільмам» у апошнія гады, з пункту гледжання тых рэзанансу і розгаласу, якія яны мелі на міжнародных фестывалях і кінафорумах.

Так, стужка «На спіне ў чорнага ката» (2008, рэжысёр Іван Паўлаў) атрымала ў тым жа годзе бронзавую ўзнагароду на XV Мінскім міжнародным кінафестывалі «Лістапад». На XI Адкрытым кінафоруме «Залаты брыг-2008» (Кіеў — Адэса, Украіна) фільм быў адзначаны дыпломам журы «За захаванне нацыянальных традыцый на кінаэкране», а Уладзімір Кандрусевіч — дыпломам журы «Лепшая музыка да фільма».

Сяргей Сычоў, рэжысёр стужкі «Пакуль мы жывыя» (2008), атрымаў дыплом «За лепшы тэлевізійны фільм» на ХІ Бярдзянскім міжнародным кінафестывалі (Украіна).

Расціслаў Янкоўскі на XV Мінскім міжнародным кінафестывалі «Лістапад-2008» быў прызнаны лепшым выканаўцам мужчынскай ролі («У чэрвені 41-га», 2008, рэжысёр-пастаноўшчык Аляксандр Франскевіч-Лае). На тым жа фестывалі прызам «За лепшую жаночую ролю» ганаравалі Марыю Возба («Рыфмуецца з каханнем», 2007, рэжысёр Аляксандр Ефрэмаў).

Стужка «Чаклун і Румба» (2007, рэжысёр Андрэй Голубеў) была заўважана ў Цвяры (Расія) на Міжнародным фестывалі акцёраў кіно «Сузор’е-2008»: тут дыплом «Лепшая галоўная жаночая роля» атрымала Вольга Рэптух. Рэжысёр быў ганараваны прызам «За лепшы дэбют» на І Міжнародным фестывалі патрыятычнага кіно «На Волжскай мяжы» ў Чэбаксарах (Расія) і дыпломам «За арыгінальнасць фільма і захапляльнасць» на XVI Міжнародным дзіцячым кінафестывалі «Артэк-2008» (Украіна).

Мелі поспех на фестывалях і работы дзвюх беларускіх жанчын-рэжысёраў. Марыя Мажар адзначана ганаровым дыпломам журы за фільм «Ворагі» (2007) на Міжнародным фестывалі патрыятычнага кіно «На Волжскай мяжы» ў Чэбаксарах. Ала Крыніцына, рэжысёр стужкі «Радзіма або смерць» (2007), атрымала дыплом «За самы мудры фільм» на XVI Міжнародным дзіцячым кінафестывалі «Артэк» у Гурзуфе (Украіна), а Уладзіслаў Уюжанін ганараваны дыпломам у намінацыі «Лепшы хлопчык-акцёр».

У мінулым годзе найбольшую колькасць прызоў і дыпломаў сабраў мастацкі фільм «Кадэт» (рэжысёр Віталь Дудзін). На XVIII Міжнародным кінафоруме «Залаты Віцязь» (Ліпецк, Расія) стужка атрымала «Бронзавага Віцязя», Спецыяльны прыз і дыплом Парламенцкага сходу Саюза Беларусі і Расіі «За маральныя ідэалы ў мастацтве». Дыпломы «За яркі дэбют у кіно» займелі маладыя акцёры Паліна Сыркіна, Руслан Чарнецкі і Андрэй Сенькін. На
І Кіеўскім міжнародным кінафестывалі «Кадэт» атрымаў дыплом у намінацыі «За лепшы акцёрскі ансамбль». У Цвяры (Расія) на ХVII Міжнародным фестывалі акцёраў кіно «Сузор’е» Паліну Сыркіну ўзнагародзілі дыпломам грамадскага журы «За лепшы дэбют».

Мастацкі фільм «Снайпер. Зброя адплаты» (рэжысёр Аляксандр Ефрэмаў) атрымаў «Бронзу “Лiстапада”» на апошнім, XVI Мінскім міжнародным кінафестывалі, а таксама Спецыяльны прыз Парламенцкага сходу Саюза Беларусі і Расіі «За вернасць маральным ідэалам у кінамастацтве» і Спецыяльны прыз Савета Федэрацыі падчас правядзення X Міжнароднага кінатэлефоруму «Разам» (Ялта, Украіна).

Сярод фільмаў, адрасаваных дзіцячай аўдыторыі, відавочным поспехам карыстаўся мастацкі фільм «Навагоднія прыгоды ў ліпені» (рэжысёры Алена Турава і Іван Паўлаў). На XVI Мінскім міжнародным кінафэсце «Лістапад» ён атрымаў дыплом «За ўдалае спалучэнне тэхнікі рэальнага кіно, анімацыі і камп’ютэрнай тэхнікі». На XVIII Міжнародным кінафоруме «Залаты Віцязь» (Ліпецк, Расія) — дыплом «За арыгінальнасць ідэі фільма».
А на сочынскім «Кінатаўрыку», IX Міжнародным дзіцячым фестывалі мастацтваў, дыпломамі «За лепшы акцёрскі дуэт» былі адзначаны Маша Забара і Васіль Кубекін.

Два прызы займеў летась фільм «Інсайт» рэжысёра Рэнаты Грыцковай. На ХII Бярдзянскім міжнародным кінафестывалі прыз «Залатая Брыганціна» — «За лепшую жаночую ролю другога плана» атрымала актрыса Вольга Іванова. Выканаўчы камітэт СНД на XVI Мінскім «Лістападзе» ўручыў стваральнікам «Інсайту» прыз «Кіно без межаў».

Падзяліцца

Апошнія матэрыялы ў рубрыцы:

Сайт переехал на новый адрес – kultura-info.by

Новы нумар

АРХІЎ
часопіса "Мастацтва"

АЎТАРЫ
часопіса "Мастацтва"

Рэдакцыйна-выдавецкая ўстанова
"Культура і мастацтва"

© 2013-2024 «Мастацтва». Зроблена ў «Вэбпрофі»