14, 19 і 29-га жніўня праваслаўныя святкуюць тры Спасы. У царкоўнай традыцыі гэта святы ў гонар пакутнікаў Макавеяў, Ісуса Хрыста, у беларускай традыцыйнай культуры — па сутнасці, адны з шэрагу святаў новага ўраджаю. Таму даследчыкі часам класіфікуюць іх як урачыстасці восеньскага перыяду традыцыйнага календару. Вялікі, Яблычны, Спас — на гэтым тыдні, 19 жніўня. Асвячаюць яблыкі, а таксама іншую садавіну. У народнай культуры ўжыванне яблыкаў, грушаў, агрэсту, струкавай гародніны да свята забаронена. Яшчэ асвячаюць нядаўна выпампаваны мёд. У некаторых мясцовасцях Падзвіння гэты Спас нават завуць Мядовым.

Жыццярыс Ігнація Дамейкі даўно прасіўся ў аснову фільма — як, зрэшты, і біяграфіі многіх іншых дзеячаў нашай мінуўшчыны. І вось, прэм’ера такой стужкі ўрэшце адбылася. Зняла яе небезвядомая студыя гістарычных фільмаў пад кіраўніцтвам Уладзіміра Бокуна. Між іншым, на беларускай мове, якая гучыць на экране вельмі арганічна. І прыйшоўшы спякотным вечарам у добра кандыцыянаваную і зацемненую залу аднаго з лепшых мінскіх кінатэатраў, глядач мог прыемна здзівіцца: маўляў, могуць “нашы”, могуць.

Падзея мусіць адбыцца ў 2019 годзе. Над эскізным праектам працуюць скульптары Вольга Нячай і Сяргей Аганаў, а таксама архітэктар Сяргей Багласаў.