Снежаньскае надвор’е ласкавым не назавеш, але працы на прыцярушаных снегам мурах Крэўскага замка не спыняюцца нават у завею. Першы этап кансервацыі знакамітага кастэля, які цягам многіх стагоддзяў, фактычна, толькі спакваля руйнаваўся, блізіцца да завяршэння.

Сёлета добрых навінаў у плане рэстаўрацыі помнікаў спадчыны, канешне, магло б быць і болей — балазе, не выпадае сумнявацца, што грамадства іх даўно і нецярпліва чакае. Але, як падаецца, працэс усё ж пайшоў. Сведчаннем таму — хаця б пачатак актыўных работ на замках у Гродне, Крэве, Гальшанах. Зрэшты, раптам выявілася і яшчэ адна акалічнасць. Нават вырашэнне пакутлівай праблемы фінансавання яшчэ не гарантуе ўсеагульную радасць з нагоды доўгачаканай рэстаўрацыі. Вось і вакол рэканструкцыі таго ж Старога замка па-ранейшаму віравалі жарсці.

Аб’яўленне 2018-га Годам малой радзімы, напэўна, стала для многіх з нас дадатковай заахвочвальнай матывацыяй хаця б на пару дзён ці гадзін заскочыць у тыя месцы, дзе мы з’явіліся на свет, бегалі ў дзяцінстве па вясковых пыльных дарогах, а ў юнацтве заляцаліся да свайго першага і адзінага, як тады здавалася, кахання.

Аналагавая фатаграфія сёння набывае другое дыханне. Стаміўшыся ад утылітарнасці лічбавай выявы, яе бясконцага множання, аўтары ўсё часцей звяртаюцца да традыцыйных тэхнік як сродку спасціжэння падзабытай магіі і пошуку ўласнага стылю. На выставе “Віленскі фестываль аналагавай фатаграфіі і кіно” куратар праекта Андрэй Антонаў звярнуў увагу на яшчэ адну асаблівасць аналагавага фота — павольнасць. Такія здымкі нельга атрымаць хутка — і тое, што раней лічылася недахопам, сёння пачынае адкрываць іншыя вартасці. “Віленскі фестываль” распачаў гэтую размову пра магчымасці формы — і спадзяюся, што працяг яе будзе.

Выстава Андрэя Басалыгі і Вольгі Нікішынай “Разам”, якая не так даўно адкрылася ў Полацкай мастацкай галерэі, налічвае больш за 70 графічных лістоў, выкананых у тэхніках афорта і літаграфіі.

Мне пашанцавала: я пасябраваў па тэлефоне з дырэктарам Музейнага комплексу гісторыі і культуры Аршаншчыны Юліяй Камаровай. У выніку кадравых ратацый у вялізным раёне, дзе толькі адных музейных устаноў — з паўтузін, знаёмых работнікаў культуры не засталося. Мы абмяняліся з Юліяй Вячаславаўнай вярыцельнымі граматамі (чытай — нумарамі мабільных) і паабяцалі быць агульнакарыснымі. А першым вынікам такіх стасункаў стала інфармацыя пра выставу “Срэбраныя цені дзяцінства”, што ладны ўжо час працуе ў Музеі гісторыі і культуры горада Оршы.

У 1977 годзе ў Харкаве праходзіў семінар “Інтэрдызайн-77”, які праводзіла Міжнароднае аб’яднанне нацыянальных арганізацый прамысловага дызайну ІКСІД. Беларусь прадстаўляў супрацоўнік філіяла Усесаюзнага навукова-даследчага інстытута тэхнічнай эстэтыкі (УНДІТЭ) Кім Лыцін. Аўтар, які ствараў дызайн для медыцынскіх апаратаў, смеццявозаў і сталоўскага посуду — і знаходзіў у гэтых тэмах натхненне.

Старажытны міф пра трох кітоў, якія сваімі спінамі падпіраюць зямлю, сёння стаў ідыёмай, сімвалам непарушнай асновы. Калі такія апоры існуюць у мастацтве, то гэта творцы, якія нягледзячы на моду і час застаюцца вернымі сабе і сваім прынцыпам. Адна з іх — Зоя Літвінава. 27 лістапада вядомая беларуская мастачка адзначыла 80-гадовы юбілей.

17 снежня мы будзем святкаваць Дзень беларускага кіно. Сёлета гэта дата адзначаецца цэлым шэрагам розных падзей — у панядзелак адбудзецца ўрачыстая цырымонія Нацыянальнай кінапрэміі Беларусі, выходзіць у мінскі пракат дакументальная (!) стужка “Дэбют” Настассі Мірашнічэнка, у Доме кіно прэзентуюць зборнік артыкулаў кінакрытыка Алы Бабковай, абвесціць аб сумесным з UNIСEF новым праекце для маладых кінематаграфістаў Майстэрня сацыяльнага кіно. Усё гэта разам гаворыць пра тое, што беларускае кіно ў розных яго іпастасях імкнецца заявіць пра сябе. З іншага боку, адыходзячы год хоць і паказаў пэўнае сталенне кінасупольнасці ды парадаваў яскравымі фестывальнымі перамогамі, усё ж пакінуў і шмат пытанняў аб далейшым развіцці галіны. Год завяршаецца нядрэнна, але казаць пра істотныя станоўчыя зрухі пакуль зарана.

Сёння, 15 кастрычніка, у сталічным кінатэатры “Масква” адбудзецца беларуская прэм’ера першай экранізацыі слыннай паэмы Адама Міцкевіча “Пан Тадэвуш”, якая выйшла ў 1928 годзе. У рамках вядомага праекта “Кінемо”: Нямое кіно + жывая музыка” мінская публіка атрымае ўнікальную магчымасць убачыць стужку польскага рэжысёра Рышарда Ардынскага ў музычным суправаджэнні сімфанічнага аркестра і хору музычнай капэлы “Санорус”. А кампазітар Канстанцін Яськоў адмыслова стварыў новы саўндтрэк для польскага кінатвору.

15 снежня 80-годдзе адзначае заслужаная артыстка Рэспублікі Беларусь Людміла Былінская — актрыса, чыё прафесійнае майстэрства і непаўторная індывідуальнасць значна паўплывалі на развіццё айчыннага тэатральнага мастацтва.

Так ужо склалася, што гэтым разам праз неспадзяваныя абставіны (хай яны застануцца для вас перадсвяточнай загадкай) мой звыклы план змяніўся. І гэты матэрыял — не аповед пра культурнае жыццё асобна ўзятага паселішча, а гэткі празаічны мікс пра тое, як ідуць справы адразу ў двух аграгарадках у ваколіцах Гродна. Ды і каментарыя — суб’ектыўнага погляду знутры на культуру свайго паселішча — у артыкуле няма: у працэсе яго напісання інфарматар “К” раптам папрасіў мяне не спасылацца на яго меркаванне па вышэйадзначанай тэме. Што ж, не — дык не!

Яе вершы пазбаўлены відавочных прыкметаў часу: там не знойдзеш, скажам, эквілібрыстычнай гульні з назвамі гаджэтаў або адсылак да Інтэрнэт-мемаў. Наадварот, яе паэзіі ўласцівая пранізлівасць і памкненне быць шчырым. Але чамусьці ты ўпэўнены, што гэта шчырасць менавіта насельніка ХХІ стагоддзя. Маладая паэтка з Гомеля Наста ШАКУНОВА распавядае пра тое, што падштурхнула яе да такога архаічнага, здавалася б, спосабу самавыяўлення і чаго бракуе арт-жыццю другога па велічыні беларускага горада, у арганізацыі якога яна бярэ самы чынны ўдзел. А вось пра тое, чаму гэтая выпускніца БДУКіМ звольнілася (як выявілася) з абласной бібліятэкі — хаця, мяркуючы па яе актыўнасці ў сацсетках, працавала яна там з імпэтам — Наста распавядаць адмовілася.

І сапраўды, тут самы час прыгадаць, што знакаміты падарожнік і святар Фёдар Конюхаў — яшчэ, да ўсяго, і мастак: ён вядомы як іканапісец, скульптар, літаграфіст. Прычым асновы творчасці цяперашні сапраўдны член Расійскай акадэміі мастацтваў спасцігаў не дзе-небудзь, а ў нашым Бабруйску!