За кароткі прамежак часу Беларусь стала краінай, дзе пераважае гарадское насельніцтва. Як і ва ўсім свеце, наша этнічная культура сфарміравалася ў сельскім асяроддзі. І як усюды ў свеце, яна адыходзіць у нябыт, бо пераемнасць страчваецца. Пытанне ў тым, што з гэтай культуры мы ўсвядомім як сваю нацыянальную каштоўнасць, як частку сваёй душы. Лічу, надышоў час прыстасаваць нашы народныя традыцыі да гарадскога асяроддзя. А яны ў нас багатыя і адметныя. Многае захавалася ў архаічных формах. Паразважаем найперш пра зімовыя карнавальныя звычаі, здатныя стаць крыніцай натхнення для творчых культработнікаў.

Не так даўно Беларускі камітэт ICOMOS абвясціў конкурс з красамоўнай назвай “Спадчына ў дзеянні”. Сімптаматычна, што амаль адначасова з гэтым чарговы прыклад дзеянняў са спадчынай (або уздзеянняў на яе) стаў нагодай для фэйсбучных баталій. Гутарка пра турыстычны комплекс “Сула”, які зусім нядаўна быў “панскім маёнткам”, а цяпер з’яўляецца “паркам гісторыі”.

“Сфагнум” — гэта сёння ўжо не толькі раман Віктара Марціновіча, але і кінапраект знаных дакументалістаў Віктара АСЛЮКА і Вольгі ДАШУК. Навіна пра тое, што сябра Еўрапейскай акадэміі пітчынгуе ігравое кіно па матывах твору беларускага пісьменніка на Міжнародным кінафестывалі ў Котбусе, абляцела кінаколы яшчэ напрыканцы мінулага года. Сёння “Сфагнум” мае ўсе шанцы атрымаць увасабленне на кінастудыі “Беларусьфільм”, пазначыўшы пэўныя зрухі ў падыходах да вытворчасці беларускага кіно. Зрэшты, пакуль праект толькі на стадыі распрацоўкі рэжысёрскага сцэнарыя, і казаць пра запуск яшчэ зарана. Распачаўшы гутарку на пазітыўнай ноце, мы неўзабаве выйшлі на шэраг хваравітых пытанняў — як у дзейных умовах рабіць кіно ў кааперацыі? Сімптаматычна, што пра многія агучаныя тытулаванымі кінематаграфістамі праблемы сёння кажуць і маладыя рэжысёры.

Мінская мастачка Святлана Ветрава 7 лютага прэзентавала ў Літаратурным музеі Максіма Багдановіча свой праект “Кола года”. Уключае ён не толькі выставу гэтай разнапланавай аўтаркі, але і цэлы шэраг тэматычных імпрэзаў.

Каб адчуць сябе царом (царэўнай), падрыхтуйце 15 літраў вады. У гэтае вядзерца закіньце без разваг кіло чырвонай рыбы, дзесяць ладных бульбін, дзве — тры морквы, пяць цыбулін, 200 грамаў зялёнага гарошку. Пятрушку, кроп, базілік, лаўровы ліст, духмяны перац і соль — па густу. Варыць, пакуль не з’явіцца адчуванне царскага водару ў паветры і царскай кароны — на галаве. Піць прагнымі каўткамі.

Самай вядомай беларускай Кармэн — Ларысе Александроўскай — 15 лютага споўнілася б 115 гадоў. Менавіта з гэтай нагоды ўвечары 19 лютага на сцэне Вялікага тэатра Беларусі — неўміручая класіка Жоржа Бізэ. А непасрэдна перад спектаклем, на другім паверсе, каля Камернай залы, якая носіць імя прымадонны, адкрыецца выстава “Адзін дзень з Ларысай Пампееўнай”. Там можна будзе ўбачыць унікальныя фотаздымкі, праграмкі, афішы, касцюмы, аксесуары, асабістыя рэчы артысткі: напрыклад, яе патэфон і туалетны столік.

Заўтра ў Мінску завяршаецца VII Адкрыты форум эксперыментальных пластычных тэатраў Беларусі “ПлаSтформа”. Чым ён адрозніваецца ад ранейшых такіх фестываляў?

Вядома, ён не толькі альтыст. Ды і альтыст — далёка не ў першую чаргу, хоць у музычных установах вучыўся iгры і на гэтым інструменце, і на скрыпцы. У першую ж чаргу, Валерый ДАЙНЕКА — шматгадовы вакаліст “Песняроў”, голас якога навечна застанецца ў памяці меламанаў дзякуючы “Белавежскай пушчы”. Цікава, што пачынаў будучы заслужаны артыст Беларусі, як альтэрнатыўшчык (сёння б так сказалі), выконваючы рок і блюз. А ўсё жыццё ён любіць джаз. Але заслужыў пашану, спяваючы эстраду — як называлі гэты жанр у СССР і працягваюць называць дагэтуль. І як спявае! Сам пры гэтым крытычна адгукаючыся пра свае вакальныя здольнасці.

Музыкант Аляксей ВАРСОБА мог бы спакойна адпачываць на лаўрах толькі дзякуючы ўжо бадай культаваму трыа Port Mone. А калі дадаць удзел у добрым тузіне розных калабарацый — у тым ліку, і міжнародных… Тым не меней, усяго гэтага яму стала замала, і з палову года таму няўрымслівы акардэаніст зрабіўся яшчэ і дырыжорам уласнага аркестра, які прынцыпова не збіраецца на рэпетыцыі. Гэты папраўдзе авангардысцкі, шалёны, утапічны і дужа рызыкоўны пачын сёння захапляе Аляксея куды болей за паспяховыя выступы на прэстыжных фэстах.

Мы, журналісты, паўсюль сімвалы шукаем ды азначэнні, што пачынаюцца са слова “самы”. Вельмі дакладна яны сутнасць расповеду перадаюць ды добра ўзмацняюць акцэнты ў ключавых месцах артыкула. Вось таму і “палюем” на іх без стомы. А ў Хоцімску гэтыя сімвалы з азначэннямі і шукаць не трэба: самі ў вочы кідаюцца. У цэнтральным скверы летась з’явілася скульптура князёўны Хацім’і, якая, мяркуючы па паданнях, заснавала мястэчка, адрадзіла тут храм, арганізавала царкоўны хор, сама спявала і вельмі хацела, каб мясцовыя жыхары былі заможнымі ды шчаслівымі…