31 кастрычніка і 1 лістапада ў Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі прайшоў Першы міжнародны кангрэс “Беларуская мова — галоўная гісторыка-культурная каштоўнасць нацыі і дзяржавы”, прысвечаны 90-годдзю з дня заснавання аднаго з найстарэйшых інстытутаў у сістэме Акадэміі навук — Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа.

Прапаганда для Савецкай улады заўсёды была ў шэрагу першасных задач. Яна здзяйснялася цэнтралізавана і задзейнічала ўсе вядомыя сродкі, асабліва агітацыйны плакат. Паколькі, як лепей звярнуцца да самых шырокіх мас, як не праз яскравы малюнак і гарачы лозунг?

Музей па традыцыі лічыцца месцам ціхім, спакойным і падчас нават сумным — хто са школьных гадоў не памятае абавязковыя “паходы ў музей”! Ды й у дарослым узросце далёка не кожны імкнецца туды патрапіць, асабліва калі гэта не Парыж з Барселонай, а родны горад ці мястэчка. Але ў беларускай сталіцы ёсць музей, які абвяргае стэрэатыпы і які ніяк не назавеш сумным.

У Цэнтры сучасных мастацтваў, пляцоўка на Някрасава, працуе выніковая выстава XVI Міжнароднага пленэру па кераміцы “Арт-Жыжаль”. Пленэр праходзіў з 17 ліпеня па 6 жніўня і сабраў 21 мастака. Традыцыйна ў сумеснай творчай працы акрамя беларусаў бяруць удзел прафесіяналы з Расіі, Літвы, Малдовы, шэрагу краін “далёкага замежжа”, у асноўным еўрапейскага. Так было і гэтым разам. Але сёлета спіс удзельнікаў папоўніўся прадстаўнікамі такіх экзатычных на беларускае вока краін як Бразілія і Егіпет.

Рэдакцыйная пошта працягвае поўніцца лістамі з розных рэгіёнаў Беларусі. Прычым, у кожным з атрыманых намі пісьмаў месцяцца свае адметныя гісторыі: пра тое, што было ці што яшчэ толькі запланавана, пра паездкі за мяжу і поспехі нашых калектываў на міжнародных фестывалях ці фальклорных конкурсах у межах Беларусі, пра невялікія імпрэзы ў сельскім клубе ці пра маштабныя мерапрыемствы ў гарадскім або раённым Цэнтры культуры... Карацей, кожны знойдзе ў гэтай восеньскай “палітры” рэгіянальнай пошты шмат цікавых падзей, вартых безумоўнай увагі.

Пасля таго, як у 1991 годзе Беларусь стала незалежнай і суверэннай дзяржавай, у яе жыхароў значна павялічылася цікавасць да ўласнай гісторыі і культуры. Менавіта гэтым можна патлумачыць немалы інтарэс нашай грамадскасці да выхаду ў свет кнігі Сяргея Лютко “Великое наследие Беларуси”, якая не так даўно з’явілася ў выдавецтве “Беларусь”. Што ж у ёй адметнага? Чым гэтае выданне адрозніваецца ад папярэдніх? Што ў ім новага, цікавага і каштоўнага?

Адна з адметнасцяў XXVI МКФ “Лістапад” — суправаджэнне фестывальнай праграмы фатаграфічнымі выставамі. Па маіх назіраннях, ідэя вылілася ў такі гучны акорд толькі сёлета. Глыбокі, нагружаны сэнсамі бэкстэйдж аднога з найвядомейшых фільмаў Андрэя Таркоўскага — выстава “Салярыс. Данатас Баніёніс” і звонкі, прыбраны фасад сусветнай кінаіндустрыі — у “Зорках / Знакамітасцях у аб’ектыве Алега Лукашэвіча і Аляксандра Аляксеева”. Выставы можна паглядзець на працягу бліжэйшых двух тыдняў.

16 кастрычніка ў Мінску адбылася прэзентацыя міжнароднага творчага праекта IMAGinE. Мастакі-школьнікі з Беларусі, Германіі і Украіны на працягу тыдня сустракаліся з былымі ахвярамі нацызму, слухалі гісторыі з іх ваеннага дзяцінства, размаўлялі і ўдзельнічалі ў экскурсіях па месцах памяці Другой сусветнай вайны. Вынікам праекта стала выстава мастацкіх работ, створаных школьнікамі з трох краін паводле аповедаў сведак вайны, а часам — і з непасрэдным удзелам апошніх.

Кастрычніцкія аўдыя / відэаработы айчынных выканаўцаў рэцэнзуюць вядучы “Радыё “Мінск” Сяргей БАНДАРЭНКА (A.) і спецыяльны карэспандэнт газеты “Культура”, музычны крытык Алег КЛІМАЎ (B.).

Буразь — вёска, якая як нельга лепш падыходзіць у якасці ілюстрацыі таго, што адбываецца ў тых месцах, дзе дэмаграфічная сітуацыя аптымізму зусім не выклікае, з сельскай культурай. Дзеяслоў “выжывае”, верагодна, найбольш дакладна характарызуе сітуацыю і з ёй, і з такімі населенымі пунктамі. Прачытаўшы ніжэйзгаданы матэрыял, напэўна, хтосьці назаве Буразь вёскай неперспектыўнай у плане свайго далейшага развіцця. Але мне вельмі хочацца верыць у тое, што яе жыхары ніколі не стануць гаварыць аб родным кутку і яго культуры “дажывае”…

Апошнім часам біяграфія фотамастачкі Таццяны ТКАЧОВАЙ у нечым нагадвае казку пра Папялушку. Яшчэ ўчора яе ніхто не ведаў нават у вузкім коле, а сёння ў ейным актыве — цэлая гронка прызоў на буйных міжнародных фэстах і публікацыі ў найпрэстыжных замежных выданнях. І што самае дзіўнае ды прыемнае: Таня дамаглася ўсяго гэтага без “хайпу” і спекуляцый на хваравітых тэмах. А кранальная шчырасць — якая з’яўляецца галоўнай ейнай “зброяй” — не выклікае сумневаў нават у апошняга скептыка. Тым не менш, рэакцыю ейная творчасць (і асабліва яе поспех) выклікае неадназначную… Карацей, нагодаў для размовы — болей чым трэба.

Да 95-годдзя беларускага кіно