За апошні час гэта, дарэчы, другое ўвасабленне твораў Метэрлінка на мінскай лялечнай сцэне. Першы спектакль — “Сіняя птушка” ў пастаноўцы галоўнага рэжысёра Аляксея Ляляўскага — з’явіўся ў афішы тэатра летась. Бадай, самы вядомы твор аўтара мінскія лялечнікі адрасавалі сваім юным гледачам. Маленькія героі спектакля — Цільціль (Аляксандр Янушкевіч) і Міціль (Надзея Янушкевіч) — вандруюць у пошуках Сіняй птушкі, а па сутнасці — спасцігаюць жыццё, вучацца радавацца яму і ўспрымаць усё з удзячнасцю, без “прэтэнзій”. Пры гэтым “школа жыцця” аказваецца і чароўнамістычнай, і зманлівай, і адначасова надзвычай “рэальнай”, вясёлай і крышку іранічнай.
А вось “Цуд Святога Антонія” адрасаваны сталаму гледачу, дакладней, такому, які лічыць, што ўжо мае ўласны светапогляд і “адпрацаваныя” гадамі погляды на жыццё. Менавіта для такіх людзей і прызначаецца “выпрабаванне цудам”.
Неяк адзін разумны чалавек сказаў, што цуд — гэта ўзровень валодання сіламі прыроды, недаступны і незразумелы нам, шараговым людзям. Гэтак жа лічыць і рэжысёр “ЦудаСвятога Антонія” Святлана Бень. Праўда, усё адносна ў гэтым свеце, і тое, што некалі здавалася незразумелым і чароўным, сёння ўспрымаецца як звыклае і натуральнае. Бы тая электрычнасць, якая яшчэ стагоддзе таму была нечым неверагодным, а сёння мы нават і не задумваемся пра гэты “цуд”, націскаючы звыклым жэстам на выключацель.
Героі спектакля — бы старыя мікрасхемы першых транзістарных “цудаў тэхнікі”,абсалютна пазбаўленыя чалавекападабенства (“людскія” абрысы ў персанажах спектакля ледзь угадваюцца), аказваюцца надзвычай... пазнавальнымі — іх “выдаюць” паводзіны і цалкавітае нежаданне існаваць іначай, чым у сістэме агульнапрынятых штампаў. Таму і з’яўленне Святога Антонія, які абяцае ажывіць памерлую Гартэнзію, — і спраўджвае гэта! — яны ўспрымаюць як заўгодна, толькі не як цуд. Хутчэй — як зласліва-наўмыснае жаданне сапсаваць навакольным жыццё і іх планы. Яны ж ведаюць — цудаў не бывае, і літаральна ўсё можна вытлумачыць лагічна!
Мажліва, так і ёсць, і ў бліжэйшым будучым мы зможам спакойна і лагічна авалодаць “тэхналогіяй” нават такіх нязвыклых рэчаў, як уваскрашэнне людзей, — балазе, сучасная навука не стаіць на месцы. Вось толькі шкада, што з развіццём гэтай самай навукі мы, людзі, трацім непасрэднасць і шчырасць кантактаў з людзьмі і навакольным жыццём, ставячыся да яго ўспрыняцця... як да пстрычкі выключацеля.
Таццяна КОМАНАВА