Заўтра ў Канцэртнай зале Сафійскага сабора распачынаецца XXVIIІ Міжнародны фестываль старадаўняй і сучаснай камернай музыкі. На адкрыцці форуму пад кіраўніцтвам нямецкага дырыжора Крыстафа Хаўзера выступяць камерны хор "Notabene" і камерны аркестр "Еўропа-цэнтр".

У гомельскай Карціннай галерэі Гаўрылы Вашчанкі працуе чарговы этап мастацкага праекта "Дыялог эпох. Інтэрпрэтацыі", што заключае ў сябе спробу пераасэнсавання сюжэтаў заходнееўрапейскіх майстроў XVI — ХХ стагоддзяў беларускімі творцамі. Прычым пасля першай выстаўкі праекта ў сталічнай Гарадской мастацкай галерэі твораў Леаніда Шчамялёва спіс яго ўдзельнікаў пашырыўся.

У Віцебскім абласным краязнаўчым музеі пачала працаваць унікальная выстаўка ўнікальных рарытэтных збораў. На ёй прадстаўлена 38 скарбаў, знойдзеных у рэгіёне ў розныя гады.

17 — 18 сакавіка ў сталічным Новым драматычным тэатры адбылася прэм'ера спектакля "Трыбунал" па аднайменнай п'есе Андрэя Макаёнка. Нагодай для пастаноўкі Сяргея Кулікоўскага стала 70-годдзе Вялікай Перамогі. Рэцэнзію на новую рэдакцыю знакамітай айчыннай трагікамедыі чытайце ў адным з бліжэйшых нумароў "К".

У многіх установах культуры, дзе даводзіцца бываць журналістам "К", як мантру паўтараюць, апроч тэмы нізкіх заробкаў: “Нам бы памяшканні, каб разгарнуцца…”. Прычым не стае прасторы бібліятэкам, клубам, школам мастацтваў, цэнтрам рамёстваў.

Не так даўно наведала бібліятэкі Берліна. І вось што мяне ўразіла. Па-першае, за мяжой шмат увагі надаецца працы з моладдзю і дзецьмі. Мэта — прывучыць малеч і падлеткаў да чытання кніг на паперы. Бо, на жаль, цяга да традыцыйнай кнігі сёння зніжаецца як у Беларусі, так і ва ўсёй Еўропе. Таму немцы, да прыкладу, часта прапануюць у бібліятэках кнігі-раскладанкі з музычным суправаджэннем, кнігі-маляванкі, кнігі-гульні, каб зацікавіць дзяцей.

У Гарадской мастацкай галерэі твораў Леаніда Шчамялёва вопыт супольнага малявання — не рэдкасць. Адзін з апошніх на сёння досведаў — “Развіртуалізацыя № 2 з газетай “Культура”, чарговы выхад рэдакцыі да чытачоў ды падпісчыкаў і, гэтым разам, да наведвальнікаў нашай галерэі — непасрэдных спажыўцоў культурнага прадукту. На пляцоўцы працавала мастак, педагог Ганна Гадзірава.

Некалькі гадоў таму ў “Палаца” ўзнікла нечаканая ідэя. Мы знаёмыя з многімі мінскімі тэатральнымі дзеячамі. А менавіта Рэспубліканскаму тэатру беларускай драматургіі гурт прапанаваў не проста ўвесці некалькі нашых нумароў у рок-оперу “Адвечная песня” паводле паэмы Янкі Купалы, а яшчэ і заняць удзельнікаў гурта ў пастаноўцы ў ролях… музыкантаў.

Ужо пару месяцаў цягну з двума інтэрв’ю... Не, я вельмі люблю жанр інтэрв’ю, асабліва — відэаінтэрв’ю. Мне заўжды ёсць што сказаць, і я выдатна выглядаю на экране. Хто не верыць — пераглядзіце перадачы з маім удзелам. Было б неразумна какетнічаць і казаць пра тое, што я не фотагенічная.

З Баранавічамі ў мяне звязаны асабістыя ўспаміны. Калісьці даўно ў іх жыла самая прыгожая ў свеце дзяўчына, у якую я быў без адказу закаханы. Улюбёны я і ў музыку гурта “Крама”. Яго лідар Ігар Варашкевіч і стаў першым удзельнікам новага праекту газеты. У яго рамках журналіст выдання запрашае вядомага чалавека, які адбыўся як асоба ў сталіцы ці іншым горадзе, выехаць у яго родныя мясціны. Навошта? Каб наведаць установы культуры, а разам з супрацоўнікамі тых “кропак” пазнаёміцца з меркаваннем старонняга назіральніка. У артыкулах вы не сустрэнеце спробы ўсеабдымнага аналізу. Гэта, хутчэй, падарожжы ў дзень учарашні праз партал сённяшняга дня.

Брэсцкі дзяржаўны музычны каледж імя Рыгора Шырмы днямі справіць сваё 75-годдзе. Размову пра гэтую навучальную ўстанову мы вядзем з дырэктарам Рамуальдам ЖАБІНСКІМ — не толькі знаным баяністам, але і аўтарам аб’ёмнай, надзвычай змястоўнай манаграфіі “Брэсцкі музычны каледж: гісторыя і сучаснасць”, што пабачыла свет некалькі гадоў таму.

Гутарка пра стварэнне ў Мінску вялікага Цэнтра сучаснага мастацтва вядзецца з такой зайздроснай рэгулярнасцю, што сама думка некалі абавязкова павінна ўрэчаісніцца. Іншая справа — якім павінен быць гэты цэнтр? Натуральна, пытанне мае вельмі шмат адказаў, пра што сведчаць хаця б тыя разнастайныя ўстановы, якія паўсталі ў краінах “постсавецкага лагеру”. Думаецца, вельмі важна прааналізаваць іх досвед, каб цягам дыскусій выбраць той варыянт, які асабліва пасуе менавіта для нашай культурнай прасторы. Серыю матэрыялаў пра цэнтры сучаснага мастацтва з іншых краін мы вырашылі распачаць з найстарэйшай і ці не самай паважнай такой установы — “Замка Уяздоўскага” ў Варшаве.

Учора, сёння і заўтра ў Нацыянальным акадэмічным тэатры імя Янкі Купалы — прэм’ера чэхаўскай “Чайкі”. А напярэдадні адбылася сустрэча рэдакцыі "К" з рэжысёрам гэтага спектакля — мастацкім кіраўніком тэатра Мікалаем ПІНІГІНЫМ. Пачалася размова, вядома, з новай пастаноўкі, каб потым рушыць у самыя розныя бакі, што тычацца не толькі мастацтва, але і жыцця.

Цудоўныя мясціны вакол Бабаедава (раней Бобіна) — палі з хлебам, узгоркі з духмянымі канюшынай і медуніцай — зачароўвалі і мілавалі вока. А ў самой вёсцы над сялянскімі хаткамі ўзнімаліся старыя ліпы. Яны ледзь не цалкам хавалі ў сваім ценю некалькі драўляных хатак жыхароў. Вось табе гатовы пейзаж — бяры і перанасі яго на паперу. Бадай, першым яго заўважыў Ваня Бабаедаў, сын аднаго з трох дзяцей Цімафея Мінавіча Бабаедава, удзельніка Грамадзянскай вайны.

Лютаўскія аўдыя- і відэапрацы айчынных выканаўцаў рэцэнзуюць гітарыст гуртоў “Нейра дзюбель” і “Змяя” Уладзімір САХОНЧЫК (A.) і спецыяльны карэспандэнт газеты “Культура” Алег КЛІМАЎ (B.).

Даўно заўважаю, што ў розных мастакоў адны і тыя ж кветкі глядзяцца зусім па-рознаму. І чым больш таленавіты мастак, тым гэтая розніца больш адчувальная. Уражанне такое, што ўвасабляюцца партрэты кветак, а гэта ўжо не толькі аблічча, нават самае прыгожае. Гэта яшчэ і характар, і лёс, і тыя псіхалагічныя адценні, якія кожны бачыць або адчувае па-свойму. А калі партрэт, то ён павінен быць такім, каб з ім і паразмаўляць можна было. Кветкі пісалі, пішуць і будуць пісаць, але памятаючы, што амаль усё ўвасобленае мае адносіны непасрэдна да малюнка. Невыпадкова Мікеланджэла аднойчы ўсклікнуў: “Хто валодае малюнкам, той гутарыць з Богам!” Сёння на такое здольны нямногія.

Брамойль, гуматыпія, тэмперапрынт… Усё гэта не назвы замежных лекаў, а своеасаблівыя тэхнікі фатаграфіі, пазнаёміцца з якімі прапануе Нацыянальны гістарычны музей Беларусі на выстаўцы “Альтэрнатыўная фатаграфія Беларусі. Сувязь часоў”. Творы класіка беларускай фатаграфіі Льва Дашкевіча і сучаснага “рыцара піктарыялізму” Віктара Жураўкова, спалучаныя ў адной выставачнай прасторы, дэманструюць асаблівасці выкарыстання розных тэхнік і — актуальнасць апошніх для творчага выказвання і сучасных фатографаў.

Усё пачалося з ліста пенсіянеркі з Мінска, колішняга педагога Інэсы Ігнацьеўны Раткевіч. Мае сэнс прывесці тут яго фрагменты: “…Закрылі Дзіцячую бібліятэку імя Янкі Маўра, якая знаходзілася па Казлова, 12. Камусьці спатрэбілася памяшканне ў цэнтры горада — і бібліятэчную шыльду выдралі з коранем… Пасля Вялікай Айчыннай вайны, калі горад быў разбураны, аднаўленне пачалося з клопату аб дзецях. А праз 70 гадоў пасля Вялікай Перамогі на гэты клопат забыліся і дзіцячую ўстанову перавялі ў Абласную бібліятэку імя Пушкіна. Трэба наадварот адкрываць новыя дзіцячыя бібліятэкі, выхоўваць маладое пакаленне, ад якога залежыць дабрабыт дзяржавы…”

Будні бярэзінскіх бібліятэкараў насычаны не адно кнігавыдачамі, але і “калякніжнымі” справамі. У першай дэкадзе сакавіка Бярэзінская раённая бібліятэка ініцыявала правядзенне на Бярэзіншчыне Тыдня прафілактыкі ўжыванне спайсаў “Стоп, спайс!”.

Пытанне, што рабіць са старымі могілкамі, наўрад ці мае простыя і адназначныя адказы. З аднаго боку — гісторыя, памяць, продкі... З адваротнага — мноства цалкам практычных праблем. Галоўная з іх відавочная: хто павінен даглядаць за тымі магіламі, што спрэс параслі хмыззём, бо сваякі нябожчыкаў даўно згубіліся ў вялікім свеце? У Дзяржынску мясцовыя ўлады самі пачалі захады па добраўпарадкаванні старых могілак, але гэтая ўхвальная ініцыятыва ўвасаблялася такім чынам, што некаторыя жыхары горада чамусьці палічылі яе... актам вандалізму. Пра што і сталі паведамляць на рэдакцыйныя акаунты ў сацыяльных сетках. Неўзабаве журналіст “К” атрымаў заданне выехаць на месца падзей...

Беларускі рэспубліканскі тэатр юнага гледача ўсё бліжэй да таго моманту, калі ён гасцінна расчыніць дзверы перад аматарамі сцэнічнага мастацтва. Нашы карэспандэнты змаглі першымі з журналістаў зазірнуць у абноўлены будынак. Сёння прапануем вашай увазе фотасюжэт з гэтага аб'екта, а ў наступных нумарах — чытайце рэпартаж з ТЮГа.

У Беларускім дзяржаўным універсітэце культуры і мастацтваў адбыўся "круглы стол", прысвечаны памяці слыннага айчыннага этнамузыколага і антраполага Зінаіды Мажэйкі, якой не стала летась. Да гэтай падзеі яе калегі і вучні гарталі альбомы і пераглядалі кадры з фільмаў пра беларускія традыцыі, створаныя пры ўдзеле даследчыцы.

Вось ужо чвэрць стагоддзя я працую ў Раённым краязнаўчым музеі, і амаль кожны дзень прыносіць новыя ўражанні і знаходкі. Часам у выніку пошукавай працы ўдаецца знайсці каштоўныя матэрыялы, якія распавядаюць пра цікавыя эпізоды з гісторыі Карэліч і раёна. Імкнуся пазнаёміць з імі наведвальнікаў праз выстаўкі. Часта з’яўляюцца ўнікальныя экспанаты не толькі з Беларусі, але і з замежжа. Шмат дакументаў было адшукана ў Нацыянальным архіве рэспублікі, некаторыя фотаздымкі захоўваліся ў сямейных альбомах землякоў. Адзін з такіх артэфактаў пераносіць нас у пачатак мінулага стагоддзя. Знаёмцеся: перад вамі начальнік карэліцкай пошты Павел Антонавіч Богуш.

На выніковай калегіі Міністэрства культуры краіны агучана ідэя абвяшчэння 2016-га Годам культуры. Мы вырашылі ўнесці ў скарбонку прапаноў да гэтай ініцыятывы і свае развагі, якія друкуем цягам некалькіх нумароў. Запрашаем падзяліцца меркаваннямі і чытачоў!

Карэспандэнт "К" прысутнічаў на экскурсіі па Беларускім дзяржаўным музеі гісторыі Вялікай Айчыннай вайны, якую аўтар праекта будынка Віктар Крамарэнка ладзіў для калег-архітэктараў. Беручы да ўвагі спецыфіку аўдыторыі, Віктар Уладзіміравіч прамаўляў пра асаблівасці праектавання і ўзвядзення ўнікальнага аб’екта. Але паколькі новае ўвасабленне музея на сталічным праспекце Пераможцаў — частка гісторыі краіны, мы палічылі вартым азнаёміць чытачоў з некаторымі развагамі аўтара праекта ў фармаце “ўсё, што вы хацелі ведаць, але не мелі магчымасці пра тое спытаць”.