Аўтары

Вось ён, сап­раў­дны ку­ль­тур­ны трэнд, на­ро­джа­ны на Бе­ла­ру­сі! Пры­чым ад­на­ча­со­ва се­зон­ны і “доў­гай­гра­ючы”, за­сна­ва­ны на ла­ка­ль­ных асаб­лі­вас­цях, а не про­ста імпар­та­ва­ны. Ка­ра­цей, мы вы­йшлі на пэў­ны сус­вет­ны стан­дарт у спа­жы­ван­ні ку­ль­тур­на­га прад­укту. Пра­ўда, у за­меж­жы бо­льш ві­да­воч­ныя пе­рад­умо­вы уз­нік­нен­ня трэн­да, шы­ро­ка вя­до­мыя трэн­дсэ­тэ­ры і прад­ка­за­ль­ныя пер­спек­ты­вы. На Бе­ла­ру­сі ж атры­ма­ла­ся не­ча­ка­на... І не­ча­ка­на доб­ра! Пра­ўда, са сва­імі асаб­лі­вас­ця­мі.

Дэлегацыя туркменскіх дзеячаў культуры здзівіла на мінулым тыдні дзеячаў культуры беларускай пад час творчай сустрэчы ў Нацыянальным гістарычным музеі. І нават не тым, што заробак кіраўніка дзіцячай школы мастацтваў у Туркменістане складае ў эквіваленце 1000 долараў (хоць вокліч здзіўлення прабег паміж прысутнымі з нашага боку і доўга фланіраваў у паветры залы з партрэтамі шляхцічаў), а тым, што, адкрываючы ўстанову культуры, як і любую іншую, там прынята адкрываць і жылы дом для яе супрацоўнікаў. А то і “гарадок культуры”. А яшчэ ёсць у іх “гарадок навукі”, “гарадок эканомікі” і гэтак далей…

На гэтым тыдні Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь у час сустрэчы з уладальнікам буйной гандлёвай сеткі сказаў: “Канешне, я буду падтрымліваць і настойваць, каб прадавалі ўсё ж такі беларускае. Гэтае патрабаванне прасоўваецца мною ў мяккай форме, але мы будзем больш актыўныя ў дадзеным кірунку, і вы павінны разумець, што трэба прадаваць і беларускія тавары”.

Ёсць такі выраз: “Хвароба росту”. З ім у адносінах да культуры ўсё больш-менш зразумела ды чакана: працэс змен не абыходзіцца без унутранага супраціўлення з боку часткі работнікаў (мо з прычыны паважнага ўзросту, мо праз што іншае) тым пературбацыям, а то і каранёваму перагляду стратэгіі, што маюць прывесці да якасна іншага выніку. Але ж гэтая хвароба лечыцца акурат тым самым вынікам — дасягнутым і перспектыўным адначасова. Апошнім жа часам больш задумваюся пра, скажам так, хваробу боязі росту. Ці — скажам шчыра — абыякавага стаўлення да хоць якіх змен.

— Цягам апошніх тыдняў даводзілася колькі разоў тлумачыць розным зацікаўленым і не вельмі асобам адносіны рэдакцыі “К” і стваральнікаў трыб’юту “Песнярам” пад назвай “Re: “Песняры”. Паколькі працэс гэты вымагае шмат часу, прапаную тлумачэнне на старонках газеты.

Валерый ВЯДРЭНКА за некалькі гадоў, пры падтрымцы фотарэсурсу “Знята”, зафіксаваў стан беларускай фатаграфіі ў асобах на стыку нулявых і дзясятых гадоў ХХІ стагоддзя ў больш як трох дзясятках гутарак з майстрамі розных пакаленняў і мастацкіх платформ, аб’яднаных у цыкл “Сустрэчы з легендамі”. Гэта зрэз, так бы мовіць, з дрэва жывога. Ахвяруючы дзеля гэтага працай ва ўлюбёным творчым кірунку — фотапластыцы, суразмоўца нядаўна скончыў сваё пагружэнне ў сарцавіну зрэзу, а мо і глыбей: сягнуў да каранёў. Гаворка — пра перакладзеную ім галоўную кнігу выдатнага фатографа ХХ стагоддзя, нашага земляка Яна Булгака. Праца над перакладам і, што істотна, яго будучыня ды асоба гуру пачатку мінулага стагоддзя — у маналогах Валерыя Вядрэнкі.

Да 75-годдзя з дня нараджэння славутага земляка — Чэслава Нэмэна, ураджэнца Старых Васілішак, што на Шчучыншчыне, — працягваем даследаванне кантактаў артыстаў ансамбля “Песняры”, найперш яго “залатога складу”, з гэтым рок-музыкантам, кампазітарам, паэтам, мастаком. Месцам першай сустрэчы ў 1971-м, нагадаем, стаў польскі горад Сопат, дзе і ладзіцца славуты фестываль песні. Але сёння працягваем друкаваць успаміны ўжо не ўдзельнікаў той сустрэчы. Так, “Песняры” розных скліканняў таксама мелі, хай часцяком і выпадковыя, стасункі з Нэмэнам.

Да 75-годдзя з дня нараджэння славутага земляка — Чэслава Нэмэна, ураджэнца Старых Васілішак, што на Шчучыншчыне, — працягваем даследаванне кантактаў артыстаў ансамбля “Песняры”, найперш яго “залатога складу”, з гэтым рок-музыкантам, кампазітарам, паэтам, мастаком. Месцам першай сустрэчы ў 1971-м, нагадаем, стаў польскі горад Сопат, дзе і ладзіцца славуты фестываль песні. Але сёння працягваем друкаваць успаміны ўжо не ўдзельнікаў той сустрэчы. Так, “Песняры” розных скліканняў таксама мелі, хай часцяком і выпадковыя, стасункі з Нэмэнам.

Не так даўно папрасілі мяне ў прыватным выдавецтве зірнуць у якасці рэдактара тэксты да альбома, які аб’яднаў пад адной вокладкай рэпрадукцыі твораў выяўленчага мастацтва з фондаў айчынных музеяў. Пачаў я знаёміцца з тым тэкстам не з ягонага лагічнага пачатку, а з раздзела, прысвечанага беларускім творцам. І вось тут мяне чарговы раз прымусіла задумацца адно пытанне, што, прызнацца, набіла ўжо аскому.

40 кадраў — 80 абліччаў. Статычныя побытавыя здымкі літоўскага фатографа Вітаўтаса Станёніса з адзінай няспаленай самім аўтарам плёнкі. Выпадкам яна захавалася і вяртае ў год 1946-ты, калі ў Літве ўводзілі пашпарты. Так, тыя 40 кадраў — будучыя 3х3,5 см: фота на дакументы (такая і назва выстаўкі ў Галерэі сучаснага мастацтва “Ў”).