Гістарыёграф № 5 / 1497 за 2021-01-30
№ 4 / 1496 за 2021-01-23
|
Пакліканы гісторыяй — Яўзебі Лапацінскі
Пра слыннага ў свой час архівіста Яўзебія Лапацінскага (1882 — 1961), на жаль, і да гэтага часу ў Беларусі ведаюць адзінкі. Вельмі спадзяемся, што наша публікацыя справакуе ўвагу да прац архівіста, прысвечаных гісторыі мастацтва ВКЛ, частка якіх застаецца ў рукапісах. Думаю, чытачу будзе цікава даведацца і пра беларускі шляхецкі род Лапацінскіх, карані якога сягаюць у часы князя Вітаўта і бітвы пад Грунвальдам.
Далей
|
№ 3 / 1495 за 2021-01-16
№ 2 / 1494 за 2021-01-08
Таямніцы Занаў, герба “Ястрабец”
Нягледзячы на такі загаловак, казаць пра “стары шляхецкі род Занаў”, на жаль, не выпадае. Продкі філамата і “архіпрамяністага” Тамаша Зана паходзілі з мяшчанаў і жылі ўвесь час у Радашковічах. У папярэдняй частцы мы разгледзелі карані роду, і галіну, якая ўсярэдзіне XVIII стагоддзя неяк сама па сабе знікла з далягляду. Запачаткаваў яе Міхал Зан, верагодна, старэйшы брат Францішка, які лічыцца прадзедам Тамаша. Прыйшоў час распавесці пра галіну “нашчадкаў” Францішка, якая, ператрываўшы ўсе катаклізмы XVIII — ХХ стагоддзяў, згасла ў 1989 годзе.
Далей
|
Дастаеўскія: карані роду
Імя Фёдара Дастаеўскага не мае патрэбы ў прадстаўленні. Па дадзеных UNESCO і сёння гэты пісьменнік з’яўляецца адным з самых чытэльных у свеце. Вядомасць яго сягае ад амерыканскага кантынента да Японіі, ад Афрыкі да Азіі, ад Еўропы да Аўстраліі. Дастаеўскага ўважліва вывучаюць, пра яго працягваюць пісаць даследаванні, здымаць стужкі, ствараюць аб’яднанні яго імя. Гэты зусім няпросты, але ўвесь час надзіва сучасны пісьменнік зацікавіў свет яшчэ ў далёкім 1881 годзе — тады ў ЗША на англійскую мову была перакладзеная яго кніга “Занатоўкі з мёртвага дома”.
Дастаеўскага абгрунтавана асацыявалі і працягваюць асацыяваць з Расіяй. Тым не менш, карані роду Дастаеўскіх бяруць свой пачатак у паўднёва-заходніх землях Беларусі. Род гэты вельмі старажытны і многія яго прадстаўнікі пакінулі свой адбітак не толькі ў гісторыі і культуры Беларусі, але і Расіі, Украіны і Польшчы. Былі сярод іх і ваяры, і святары, і земяне (ваенаслужачыя насельніцтва Вялікага Княства Літоўскага і Польшчы ў XVI — XVIII стагоддзях). Яны пераходзілі ў каталіцтва, ці, наадварот, прымалі праваслаўе, рабіліся шляхтай, служылі польскім каралям і нават прымалі ўдзел у іх абранні. Спляценне гістарычных падзей і чалавечых лёсаў часам нараджае геніяў, якія сілай свайго таленту і прадбачання рассоўваюць межы і таму маюць прыналежнасць ужо да ўсяго свету. Адным з такіх геніяў, радавод якога бясспрэчна звязаны з Беларуссю, і стаў Фёдар Дастаеўскі.
Далей
|
№ 51 / 1491 за 2020-12-19
Таямніцы роду Занаў, герба “Ястрабец”
Напрыканцы верасня 2018 года разам з беларускім генеолагам Вітальдам Ханецкім мы высадзіліся ў “горадзе на Няве” (Санкт-Пецярбург), дзе цягам тыдня выдатна папрацавалі ў Расійскім дзяржаўным гістарычным архіве (РДГА). У той раз шанцавала. Вярталіся мы абцяжараныя гігабайтамі самых карысных звестак. Не ўсё, што было назапашана мной у тую вандроўку, адразу пайшло ў друк. Спярша ў “К” з’явіліся серыялы пра продкаў Ігнацыя Дамейкі — Дамейкаў і Анцутаў. Пазней — некаторыя звесткі, звязаныя з родам Рэйтанаў. Але артыкул пра радавод Тамаша Зана быў адкладзены да лепшых часоў. І “лепшыя часы” насталі. Неўзабаве дзень народзінаў “архіпрамяністага” Тамаша Зана, які прыйшоў на свет 21 снежня 1796 года. Уласна кажучы, усё гэта прымушае ўзяцца за пяро і прысвяціць чарговы серыял менавіта яму.
Далей
|
№ 50 / 1490 за 2020-12-12
№ 49 / 1489 за 2020-12-05
Сядзіба роду Рэйтанаў
Пачынаючы з вясны 2013 года наша газета пільна сочыць за лёсам сядзібы Рэйтанаў, якая знаходзіцца ў вёсцы Грушаўка на Берасцейшчыне. І не проста сочыць. Сведчаннем таго могуць быць даволі рэгулярныя красавіцкія суботнікі, якія ладзяцца намі разам з Арт-суполкай імя Тадэвуша Рэйтана на радзіме гэтай яшчэ па-сапраўднаму не адкрытай для Беларусі асобы. Вядома, не толькі суботнікі ў “багажы” “К”, але і шматлікія публікацыі. У іх і Тадэвуш Рэйтан, і ягоны род, і іх славутыя землякі, і сама Грушаўка час ад часу становяцца аб’ектамі нашай цікавасці. Праўда, публікацыі, якая б ахапіла гісторыю Грушаўкі за некалькі соцень гадоў, а таксама распавяла б, што ж там адбываецца сёння, калі ідуць працы па аднаўленні сядзібы і капліцы, яшчэ не было. Таму, пабываўшы ў Грушаўцы на мінулых выходных, мы гатовы падзяліцца з чытачамі “К” сваімі ведамі і думкамі.
Далей
|
·
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 .. 94
Назад
|
Цікавосткі: варта прачытаць! Гісторыя і лёсы: культура Беларусі ад мінулага да сучаснасці
|