Наяўнасць пры бібліятэках батлеек ці лялечых тэатраў — не вялікая рэдкасць. А вось тым, што пры такой установе актыўна дзейнічае “дарослы” самадзейны тэатр, ды яшчэ са званнем “народны”, пахваліцца можа, бадай, толькі Гомельская абласная бібліятэка. Тэатр называецца “Гракі”. Калі я па раёнах пытаюся ў маладых бібліятэкараў, навошта патрэбна бібліятэцы такое стварэнне, адказ дае далёка не кожны. І гэта насцярожвае. Тым больш, што тлумачэнне — на паверхні. “Гракі” — птушкі веснавыя, жыццярадасныя, і з дапамогай сцэнічнай мовы прапагандуюць яны слова, літаратуру, кнігу.

Вельмі мала цікавай інфармацыі, якая па агульнарэспубліканскай значнасці выйшла б за межы двух-трох радкоў, стандартных для нашага агляду. Тлумачэнне тут адно: няма ў раёнах адмысловых падзей. Часовае зацішша перад фестывальнай бурай? Вельмі спадзяюся, што так. Аднак не толькі фестывалямі адметныя нашы раёны. Дзе доўгатэрміновыя праекты, дзе піяр-акцыі, тэатралізацыі ды прэзентацыі, што пакідаюць пасля сябе розгалас? Няўжо і пра іх не карціць напісаць? Хвалім жа не сябе, а сваю родную культуру.

Даўно не было навін з Калінкавіцкага раёна. А тут акурат згадаў, як у 2009 годзе наведваў гэты край, і прыемна здзівіўся таму, што ў аграгарадку Сырод разбілі сквер пад назвай “Пацалунак” (назва выразана на драўлянай паркавай браме), прызначаны для шчырых сустрэч добрых сяброў, таварышаў, аднадумцаў. Нічога аналагічнага раней нідзе не бачыў. І ўвогуле ў Сыродзе нават жывёлагадоўчыя фермы выглядаюць як творы мастацтва: фасад кожнай распісаны мясцовымі талентамі. Уражанне такое, што не ў вёску заязджаеш, а ў карцінную галерэю… Ці захавалася гэтая прыгажосць?

Дзіўная справа! Яшчэ авітаміноз не адпусціў, а ціхі ручай рэдакцыйнай пошты пераўтварыўся ў вірлівую раку. “Паўнаводнасць” яе павялічылася ці не ўтрая. Так пачынаецца паводка на Палессі. Калі падумаць, тлумачэнне з’яве — простае. Вясна, як спяваў Уладзімір Высоцкі, нібыта з палону вырвалася, агаломшыла сонейкам і цеплынёй, абудзіла фантазію, падвоіла творчасць. Так што піце з гэтай ракі пад назвай “Інфармацыя”.

У рэдакцыі іншым разам мяне абвінавачваюць у непрыхаванай любові да культуры Рагачоўскага раёна. Маўляў, ці можна такім адналюбам заставацца? Заўжды адказваю: не толькі можна, але і неабходна. Я ж раён не за блакітныя вочы тамтэйшых дзяўчат вылучаю (хоць і гэта, згодны, прычына важкая), а за актыўную дзейнасць — у тым ліку, і па атрыманні еўрасаюзаўскіх грантаў. Уявіце, Рагачоўшчына, якая ўдалечыні ад межаў Шэнгена, навастрылася аргументавана пераконваць іншаземцаў-партнёраў у важкасці ўласных праектаў! Па словах мясцовага начальніка аддзела ідэалагічнай работы, культуры і па справах моладзі Міхаіла Зайцава, такіх праектаў — ужо больш за два дзясяткі, і агульная сума іх фінансавання з Еўрасаюзу дасягае недзе 550 тысяч еўра. Між тым, я бываў у раёнах, дзе пра такую магчымасць хоць і чулі, аднак прадметна пытаннем яшчэ нават і не займаліся.

Пачнём з асобы. З яе ў культуры заўжды ўсё пачынаецца. У Зеленаборскім сельскім доме культуры (Смалявіцкі раён) адбыўся музычны фуршэт у гонар 50-годдзя мясцовага музычнага кіраўніка Валерыя Гусева, які адначасова адзначыў і 30-годдзе творчай дзейнасці. Пра ўсе гэтыя прыемныя нагоды піша Валянціна Шахбазава — пастаянная наведвальніца згаданага дома культуры. Хто ж такі Валерый Гусеў? Ён не толькі спявае, але і сам піша песні. Захапляецца рыбалкай, водным турызмам, вандроўкамі. За наладжванне культурных стасункаў паміж Беларуссю і Францыяй абвешчаны ганаровым грамадзянінам горада Кулонь. А жонка мастацкага кіраўніка Таццяна працуе бібліятэкарам. Так што разам вялікую справу робяць.

У рэдакцыю заскочыў мой даўні знаёмы — дырэктар Козінкаўскага дома культуры і кіраўнік народнага ансамбля народнай музыкі “Радуніца” Мікола Туравец. (Козінкі — маленькая вёсачка ці не ў прыгарадзе Мазыра.) З вашага дазволу, я — трошкі пра Міколу Васільевіча. Задавальненне ад прачытанага — гарантую. Дык вось, будучы работнік культуры пачаў граць на гармоніку з… чатырох гадоў. Заўважыў, як на вяселлі музыка паклаў “струмэнт” на лаву, падхапіў яго і зайграў. І па сёння шчыра не разумее: “Як гэта можна не ўмець граць на гармоніку?”

Пачнём з падзей, што адбываюцца гэтымі днямі ў сёлетняй Культурнай сталіцы Беларусі — Наваполацку. З 1 сакавіка, як распавядае дырэктар дзіцячай мастацкай школы імя Івана Хруцкага Аксана Тарасікава, у навучальнай установе працуе персанальная выстава Сяргея Прывады. Мастак пэўны час працаваў выкладчыкам згаданай мастацкай школы. У экспазіцыі — больш за 25 ягоных работ. Гэта графіка і выкананая ў арыгінальнай тэхніцы пастэль. Выстава называецца “Набываючы майстэрства” і адлюстроўвае прыгажосць Наваполаччыны.

Даўно нам пра аўтаклубы не пісалі. А іх актыўная дзейнасць ва ўмовах лютаўскіх маразоў — тэма надзвычай актуальная. Візіт самадзейных артыстаў ў аддаленую вёску — заўжды гарантаванае свята для яе нешматлікіх жыхароў і ці не подзвіг для работнікаў мабільных устаноў культуры. Вось за такія “подзвігі” па леташніх выніках аўтаклуб Талачынскага раённага цэнтра культуры і народнай творчасці стаў найлепшым на Віцебшчыне.