...Дарога з Мінска ў Вязынку па Маладзечанскай шашы Р28 міма Ждановічаў, Ратамкі. Да павароту на Вязынку - прыкладна трыццаць кіламетраў, а далей трапляеш у лясную засень і серпанцінавая дарога вядзе ў казку...
На новым драўляным мастку цераз рэчку Вязынку я сустрэў немаладога мужчыну, што шыбаваў у бок філіяла Літаратурнага музея Янкі Купалы.
- У музей?
Мінак не здзівіўся пытанню:
- Не, спяшаюся на электрычку, а ў музеі быў неаднойчы.
Убачыў у маіх руках фотаапарат і запытаўся:
- З газеты?
І, не дачакаўшыся адказу, прадоўжыў:
- Вось так, як зараз, я сустрэў тут хлопца, які распавёў, што пад час марскога круізу ўдзельнічаў у віктарыне і не змог адказаць, якое ж сапраўднае прозвішча ў Купалы. "Каб ведаў, - сказаў хлопец, - атрымаў бы прыз. Спецыяльна прыехаў у музей па адказ", - гаварлівы мінак усміхнуўся. - Цікавая гісторыя? Дару тваёй газеце.
І хутка пакрочыў далей, ветліва махнуўшы рукой:
- А то на электрычку спазнюся!..
А вось і яна - казка. Старасвецкія дрэвы, птушыны спеў... Нядаўна прыязджалі з Мінска арнітолагі і склалі атлас рэдкіх птушак, сярод якіх - рознакаляровыя дзятлы, аранжавая качка.
Вось і дом на беразе стаўка.
- Тут 25 чэрвеня (7 ліпеня па новым стылі) 1882 года ў Дамяніка і Бянігны Луцэвічаў нарадзіўся сын, якога назвалі Іванам. У Луцэвічаў быў свой герб - "Навіна". Іхні род пачынаўся з XVII стагоддзя ад Станіслава. І запісалі Івана шляхцічам, але пацвярджэння на зямельнае ўладанне не аказалася: Луцэвічы арандавалі зямлю ў мясцовага памешчыка Замжыцкага... - Ірына Трутнева, загадчык філіяла Музея Янкі Купалы, вядзе экскурсію. Наведвальнікі - сям'я Разумоўскіх: Пётр, Ірына і дачка Лізавета. Яны прыехалі з Астрашыцкага Гарадка. Пётр паскардзіўся:
- Ледзь знайшлі сюды дарогу. Ехалі па старым шляху на Радашковічы. На шашы - ніводнага ўказальніка...
Усё правільна. І мне давялося звярацца са спадарожнікавым навігатарам, у памяці якога - дзве Вязынкі: адна - у Вілейскім раёне, другая - у Маладзечанскім.
Разумоўскіх, лічы, прывезла ў музей дачка Ліза, вучаніца 5 класа Астрашыцкагарадоцкай сярэдняй школы:
- Мая настаўніца, Дзіна Уладзіміраўна, шмат распавядала пра Янку Купалу. Мы збіраліся класам прыехаць у Вязынку на экскурсію...
- Калі даведалася, - у размову ўступіла мама, - сказала мужу, што няблага было б прыехаць сюды ўсёй сям'ёй...
- У нас штогод бывае па 5 - 7 тысяч наведвальнікаў, - 
распавядае Ірына Уладзіміраўна. - Раней, за савецкім часам (а я працую тут дваццаць шосты год), прыязджалі з усяго Саюза - больш за сто тысяч чалавек. Наш міністр культуры быў тут нядаўна, але не з афіцыйным візітам. Павел Паўлавіч сказаў, што трэба павялічыць колькасць наведвальнікаў. Мы не супраць! Так, указальнікі на дарогах да нас варта паставіць, рэкламу ўдасканаліць, Інтэрнэт правесці. Буклет ёсць невялікі, але, і пры дадаткова заказаным накладзе асобнікаў, усім ахвотным не хапае... А экспазіцыю мы абнавілі (яе аўтары - навуковы супрацоўнік аддзела навукова-экспазіцыйнай і выставачнай работы Марыя Барткова і мастак Генадзь Чысты): гэта постары з сучаснай падсветкай. У ранейшай экспазіцыі - прадметы XIX стагоддзя...
20 гектараў займае сядзіба. Дарожкі расчышчаны, трава скошана, кветнікі, якім і горад пазайздросціць, - пра ўсё гэта дбаюць супрацоўнікі, шмат у чым - энтузіясты: ужо вядомая нам Ірына Трутнева, а таксама - навуковы супрацоўнік Лілія Нарко, касір Тамара Салагубава, даглядчык Тамара Бізюк, прыбіральшчыца Клаўдзія Гаўрыленка, рабочы Фёдар Карповіч і два дворнікі - Марына Румянцава ды Вікенцій Дварэцкі. Дзякуй вам за тое, што спадчына Песняра захоўваецца ўзорна!..
...Падалося, купалаўскія словы найлепшым чынам праілюструюць наша сённяшняе развітанне са спадчынай паэта: "Як вецер, як птушка, дзе сонца, дзе зоры, так рвецца, нясецца ўдаль думка мая"...
наш спецыяльны карэспандэнт
Мінск - Вязынка - Мінск
Фота аўтара