Як паведамілі ў аддзеле міжнародных сувязей БДАМ, Акадэміяй падпісаны дамовы і пагадненні аб двухбаковым супрацоўніцтве з такімі вядучымі кітайскімі ВНУ ў сферы культуры, як Хайнанскі педагагічны ўніверсітэт, у складзе якога маецца Інстытут музыкі, Чжэньчжоўскі дзяржаўны ўніверсітэт, дзе навучаюцца каля ста тысяч студэнтаў, Хэнанскім універсітэтам у горадзе Кайфыне, Хух-Хатоскім прафесійным інстытутам, а таксама з Пекінскай кампаніяй "Цзінь Цзіле", што займаецца кансалтынгам і сервісам у галіне міжнароднай адукацыі. Плануецца таксама падпісанне падобных дамоў з Шанхайскай і Пекінскай кансерваторыямі. Дзякуючы гэтым пагадненням, у нас навучаюцца прадстаўнікі самых розных рэгіёнаў Кітая. Існуе і такая форма "міжнароднага навучання", калі чатыры гады кітайскія студэнты спасцігаюць вяршыні музычнага мастацтва ў сябе на радзіме, але пад кіраўніцтвам нашых выкладчыкаў, а потым прыязджаюць у Мінск, дзе трапляюць адразу на чацвёрты курс Акадэміі і, такім чынам, навучаюцца яшчэ два гады.
Месяц таму адбыўся візіт у БДАМ кітайскай парламенцкай дэлегацыі на чале з намеснікам старшыні Пастаяннага камітэта Усекітайскага сходу народных прадстаўнікоў Цзян Шушэнам. У складзе дэлегацыі Хайнанскага педагагічнага ўніверсітэта нашу Акадэмію музыкі наведала і цудоўная спявачка, выдатная выканаўца традыцыйнай кітайскай музыкі Цао Шыцзюань - дырэктар Інстытута музыкі гэтай ВНУ. А колькі канцэртаў ладзіцца з удзелам кітайскіх студэнтаў, а часам - і выключна іх сіламі, папросту не пералічыць! Некаторыя выкладчыкі Акадэміі нават ставяць замежнікаў у прыклад нашым: маўляў, вось якія актыўныя! Чжан Бінь і Лі Эр Юн вучацца ў Мінску не першы год. Абодва скончылі магістратуру Акадэміі музыкі па вакале, абодва займаюцца цяпер у аспірантуры, працуючы над сваімі дысертацыямі. Чжан Бінь пад кіраўніцтвам рэктара, прафесара Кацярыны Дулавай даследуе развіццё кітайскай оперы другой паловы ХХ стагоддзя. Лі Эр Юн, навуковай працай якога кіруе дацэнт Алена Гарахавік, вывучае станаўленне і развіццё сучасных вакальных традыцый у Кітаі. Ён, да ўсяго, лаўрэат ужо двух міжнародных конкурсаў, да якіх яго рыхтаваў прафесар, былы саліст Вялікага тэатра Беларусі Міхаіл Зданевіч. А Чжан Бінь - яшчэ і старшыня савета кітайскіх студэнтаў Акадэміі, па прапанове Пасольства Кітая ў Беларусі рыхтавала выступленне сваіх суайчыннікаў на Міжнародным фестывалі нацыянальных культур у Гродне.
- Калі я прыехала ў Беларусь, - усміхаецца Чжан Бінь, - мне спачатку падалося, што ў вас, у параўнанні з нашым надвор'ем, халодна.
- А мне, наадварот, горача! - смяецца Лі Эр Юн, скідаючы ў пацвярджэнне світар.
- А яшчэ я была вельмі здзіўлена, - працягвае Чжан, - калі мае новыя сяброўкі з Беларусі адразу паклікалі мяне да сябе на лецішча.
- У нас, - тлумачыць Лі, - лецішча маюць хіба самыя заможныя людзі. І яны там толькі адпачываюць. А ў вас практычна ўсе, нават прафесары, штосьці саджаюць, вырошчваюць... Мабыць, таму ў вас так прыгожа навокал? Такой прыроды нідзе больш няма! І паўсюль - чыста, зялёна, прасторна. Я быў на экскурсіях у Гродне, Баранавічах, бачыў ваш Нёман, Белавежскую пушчу, зуброў. Ездзіў у Брэсцкую крэпасць...
- Якія ў вас цёплыя, сардэчныя людзі! - працягвае Чжан. - Неяк у парку Перамогі я знайшла ўтульны сонечны куточак. Сяджу, вучу тэксты да іспыта. А побач са мной на лаву прысела сямейная пара людзей сталага веку. Мы пазнаёміліся, паразмаўлялі пра тое, пра гэта, і яны мне кажуць: "Ты для нас - як дачка!" Запрасілі ў госці, і з таго часу я часта бываю ў іх, прыходжу, бы да самых блізкіх родных людзей...
Рэгулярна наведваю і ваш Оперны тэатр, перагледзела ўвесь яго рэпертуар. Калі я прыехала, ён быў яшчэ на рамонце, я хадзіла на оперныя спектаклі ў Дом афіцэраў, і мы ўсе вельмі чакалі, калі ж будаўніцтва завершыцца. Цяпер тэатр стаў такі прыгожы! А больш за ўсё мне падабаецца ў ім пастаноўка "Травіяты" Вердзі: яна, здавалася б, дастаткова традыцыйная, але адначасова нечаканая - і на дзіва гарманічная: музыка і відовішча складаюць непадзельнае цэлае.
- Мяне ж у Оперным тэатры, - кажа Лі, - больш цікавяць не пэўныя спектаклі, а тое, хто ў іх спявае. Мае куміры - Ніна Шарубіна і Уладзімір Пятроў: абое надзвычай музычныя, эмацыйныя асобы. А калі яшчэ і спяваюць разам - поўнае захапленне! Дарэчы, білеты на оперу ў Кітаі непараўнальна больш дарагія...
- Люблю бываць, - дадае Чжан, - у вашай Нацыянальнай бібліятэцы. Там пакуль не так шмат матэрыялаў пра сучасную кітайскую оперу, але шмат - пра развіццё беларускага, рускага, заходнееўрапейскага опернага мастацтва, і гэта дазваляе праводзіць некаторыя паралелі, шукаць падобнае і адрознае, лепей разумець асаблівасці развіцця жанру ў розных краінах.
- Што да іншых краін, - дадае Лі, - дык, дзякуючы Беларусі, мне ўдалося пабываць у Італіі і Фінляндыі. Міхаіл Зданевіч падказаў мне, што сёлета ў Венецыі будзе праходзіць міжнародны конкурс, і пачаў мяне да яго рыхтаваць. Каштоўныя парады давала і загадчык кафедры, прафесар Людміла Колас. Я пагадзіўся паехаць, можна сказаць, больш дзеля "экскурсіі": гэта ж Венецыя! А калі атрымаў Другую прэмію, адразу акрыяў - і неўзабаве паехаў яшчэ і ў Фінляндыю. Там я не толькі перамог на конкурсе, а і ўдзельнічаў у навуковай канферэнцыі: чытаў даклад пра распаўсюджванне bel canto ў Кітаі ХХ стагоддзя. Вялікую зацікаўленасць выклікалі і відэа-, аўдыязапісы, якія я дэманстраваў...
Лі Эр Юн спяваў і ў Вялікай зале Беларускай дзяржаўнай філармоніі (дарэчы, на канцэрце ў гонар 75-годдзя Акадэміі музыкі), і ў Малой зале Палаца Рэспублікі. А таму, як ён спявае беларускія народныя песні або "Шумныя бярозы" Рыгора Пукста, можна толькі пазайздросціць: такое беларускае вымаўленне! Дарэчы, беражлівае стаўленне да нашай нацыянальнай культуры ўласцівае і іншым кітайскім студэнтам. Многія з іх выконваюць і даследуюць творы Галіны Гарэлавай, прысвечаныя кітайскай тэматыцы, прычым знаходзяць у іх шмат такіх дэталей, пра якія кампазітар і не здагадвалася, абапіраючыся больш на інтуіцыю. Дый у творах беларускай тэматыкі часта заўважаюць тое, што абмінулі мы: збоку відаць лепей!
- Трэба ж не проста вывучыць ноты і словы, - дзеліцца "сакрэтам" Лі, - а яшчэ і разумець змест твора, закладзены не толькі ў гэтых нотах і словах, але і паміж імі, на сутыкненні розных нацыянальных культур...
Фота Юрыя ІВАНОВА
