 |
Першым наведвальнікаў сустракае фанограф Эдысона, вытворчасці пачатку ХХ ст. Выглядае ён, сабраны ў Маскве, франтавата: карычневая драўляная скрыня, нікеліраваныя металічныя часткі і чорны рупар. На змену фанографам прыйшлі грамафоны. На выстаўцы прадстаўлены адзін з такіх апаратаў (выраблены ў канцы ХІХ — пачатку ХХ стст.). Асабліва прываблівае яго шыкоўная труба-рупар: вялізная, чырвона-карычневая, з выбітым на ёй узорам.
Удасканалены, партатыўны варыянт грамафона — патэфон, дзе адсутнічае труба: замест яе гук узнаўляе акуратная патэфонная галоўка.
Адзін з іх — сапраўдная жамчужына выстаўкі. Гэты апарат выраблены ў першай палове ХХ ст. у Польшчы: яго даволі вялікі драўляны корпус са скругленымі вугламі ўпрыгожаны ўстаўкамі з карэльскай бярозы.
Амаль паўстагоддзя праіснавалі патэфоны. Нават калі з’явіліся электрычныя апараты, прамысловасць нейкі час працягвала выпускаць і механічныя. Але бліжэй да сярэдзіны ХХ ст. электраграмафоны саступаюць сваё месца апаратам, што не ўражваюць знешне, затое носяць рамантычныя назвы: “Эльфа”, “Юность”…
Яшчэ адзін від гукаўзнаўляльнай апаратуры — радыёпрыёмнікі. Тут таксама ёсць на што паглядзець: звычайнырэпрадуктар, выпушчаны ў 1935 г., грувасткі радыёпрыёмнік 1950-х гг., радыёлы.
Вялікая ўвага з цягам гадоў пачала надавацца знешняму выгляду гукаўзнаўляльнай апаратуры, бо яна станавілася часткай інтэр’ера. І тут нельга не заўважыць, як мяняліся напрамкі моды: на змену шыкоўнаму аздабленню прыходзіць практычнасць, кампактнасць, шматфункцыянальнасць.
Завяршаецца знаёмства з гукаўзнаўляльнай апаратурай на магнітафонах — бабінных і касетных. Яшчэ ў канцы ХХ ст. магнітны запіс па якасці гуку пераўзыходзіў усе астатнія, вядомыя на той час, і лічыўся самым дасканалым. Хто ведае, якое чарговае дасягненне зробіць лазерныя дыскі музейным экспанатам?
Інеса САБАЛЕЎСКАЯ,
старшы навуковы супрацоўнік
ДУ ГКМЗ “Заслаўе”
старшы навуковы супрацоўнік
ДУ ГКМЗ “Заслаўе”