З ідэяй правесці майстар-клас па аркестравым дырыжыраванні выступіла Расійская акадэмія музыкі імя Гнесіных. Прафесар У.Федасееў з прапановай пагадзіўся. Ён увогуле клапоціцца, каб у яго былі пераемнікі, таму многія свае гастролі сумяшчае з асветніцтвам і навучаннем. Калі некалькі гадоў таму (дарэчы, далёка не ўпершыню) знаны майстар прыязджаў са сваім аркестрам у Мінск, дык рэпетыцыі былі адкрытымі — іх апантана наведвалі музыканты ўсіх спецыяльнасцей. Бо ёсць чаму вучыцца! Прычым не толькі і не столькі самой тэхналогіі дырыжыравання, колькі — выразнасці музыкі, уменню выявіць у нотах і данесці да слухача як знешне відавочны, так і схаваны патаемны сэнс.
Уяўляеце цяпер радасць майго суразмоўцы?
— Праўда, спачатку ў Маскве, — расказаў Мікалай Макарэвіч, — мяне крыху напужалі: маўляў, я застануся слухачом, займацца ж прафесар будзе з іншымі, бо майстар-клас сабраў надта шмат удзельнікаў. І гэта можна растлумачыць: навучанне было бясплатным, што па цяперашніх часах вялікая рэдкасць. Таму сабраліся безліч расійскіх музыкантаў (не толькі з Масквы і Санкт-Пецярбурга, але і з Чэлябінска, Ноўгарада, Саратава, Казані, Растова-на-Доне, Тамбова, Белгарада) ды яшчэ іншаземцы, нават з Венесуэлы. Першы дзень быў “раяльным”: адабраныя арганізатарамі ўдзельнікі дырыжыравалі “піяністам у ролі аркестра”, прафесар даваў ім парады, астатнія слухалі і занатоўвалі. Але ж адбор кандыдатаў ажыццяўляўся на аснове дакументаў, а не музычных відэазапісаў, таму сярод “выбраных” аказалася некалькі слабых дырыжораў. На іх маэстра амаль не марнаваў часу, зэканоміўшы цэлую гадзіну. І я запытаўся: “Можна мне?”
У тым, што М.Макарэвіч будзе заўважаны, ледзь толькі возьме ў рукі дырыжорскую палачку, можна было не сумнявацца. Бо яго прафесіяналізм напрацаваныне толькі ў класе дацэнта Беларускай дзяржаўнай акадэміі музыкі Аляксандра Сасноўскага, але і за гады нястомнай практыкі з сімфанічнымі аркестрамі Беларускага дзяржаўнага музычнага тэатра, Мінскага музычнага вучылішча імя М.Глінкі. Не дзіва, што і У.Федасееў займаўся з ім удвая больш, чым з астатнімі. А ў праграме майстар-класа былі такія складаныя творы, як Шостая сімфонія Чайкоўскага, Чацвёртая — Бетховена. За некаторыя часткі не рызыкнуў узяцца ніхто з удзельнікаў, і майстар паказаў іх сам, шчодра падзяліўшыся ўласнай трактоўкай. “Пасля ж адбылася зацікаўленая размова, майстар паводзіў сябе з намі на роўных, — адзначае М.Макарэвіч. — І калі пацікавіўся, адкуль я, то я з гонарам адказаў: “З Беларусі”. Што ні кажыце, прыемна было пачуць ад яго добрыя словы на адрас нашай нацыянальнай школы”.
Надзея БУНЦЭВІЧ