Пра тое, якімі унікальнымі рысамі “Лістападзік” прываблівае прадстаўнікоў сусветнай кінаіндустрыі, і пра яго далейшыя планы карэспандэнт “К” гутарыць з выканаўчым дырэктарам Мінскага міжнароднага фестывалю дзіцячага і юнацкага кіно Генадзем ПЛЕСКАЦЭВІЧАМ.
— Якая асаблівасць вылучае “Лістападзік” з шэрагу міжнародных кінафестываляў свету?
— Гэтак прынята, што на фестывальныя паказы часцей за ўсё адбіраюцца стужкі, разлічаныя на элітарную публіку, і дзіцячае кіно тут не выключэнне. З гэтага пункта погляду “Лістападзік” кардынальна адрозніваецца ад аналагічных форумаў. Перад беларускімі арганізатарамі ставіцца звышзадача: прывезці ў Мінск карціну не толькі высокай мастацкай якасці, але і відовішчную, зразумелую шырокаму колу. Наш фестываль становіцца ўдалым прыкладам яднання элітарнага і глядацкага кіно без шкоды для якаснага ўзроўню форуму.
— На восеньскіх канікулах у кінатэатрах па ўсёй краіне “круцілі” лёгкія стужкі, які ні да чога не абавязвалі. Дзеці пасмяяліся пад час сеансу, а пакінуўшы залу, адразу пра змест карціны забыліся. Імкнёмся, каб пасля прагляду фестывальнай праграмы “Лістападзіка” ў маленькага гледача застаўся шлейф роздумаў, разважанняў. Такое кіно дапамагае разабрацца малечы ў складаных праблемах, дае магчымасць задумацца над самымі супярэчлівымі тэмамі. Прыкладам, у гэтым годзе мы прадстаўляем школьнікам чароўныя калядныя гісторыі, прыгодніцкія фільмы, стужкі, якія закранаюць праблемы дзіцячай жорсткасці, адносіны паміж пакаленнямі.
— Наколькі складана знайсці карціны, якія б вытрымлівалі падобныя крытэрыі?— За год я праглядаю вялікую колькасць разнастайных фільмаў. Пасада вымагае валодання інфармацыяй пра бягучы кінапрацэс ва ўсім свеце: дзе якія фільмы былі зняты, ці атрымалі стужкі шырокі рэзананс на міжнародных фестывалях. Да таго ж, за дзесяць гадоў “Лістападзік” напрацаваў шмат добрых сувязей з многімі еўрапейскімі кінастудыямі. Дзіцячага кіно ў свеце здымаецца не так многа, бо яно не прыносіць такіх вялікіх грошай, як блакбастэры для дарослых.
— Ці сутыкаліся вы з такой з’явай, калі фільм мае добры рэзананс у Еўропе, аднак беларускімі дзецьмі наўрад ці можа быць успрыняты?“Несцерка-3” (Беларусь). |
— Так. Пад час селекцыі фільмаў мы з кінакрытыкамі ўлічваем не толькі мастацкі бок, але і некаторыя псіхалагічныя нюансы. Падчас сустракаюцца дзіцячыя стужкі, да якіх наш глядач не зусім падрыхтаваны. Тут справа ў своеасаблівым падыходзе да выхавання ў розных краінах. Возьмем, да прыкладу, Швецыю ці Нідэрланды: там здавён больш свабодныя норавы, таму ў дзіцячым кіно часам могуць сустракацца лёгкія эратычныя сцэны. Так, пра гэты бок чалавечага жыцця таксама патрэбна гаварыць на даступнай малечы мове, але іншае пытанне — якім чынам.
Тым не менш, фестывальнае кіно заўсёды прадугледжвае нейкія моманты адкрыцця як для дарослага, так і для маленькага чалавека.
— Прывезеныя на “Лістападзік” карціны заўсёды знаходзяць свайго гледача?— Цягам дзесяцігоддзя наш фестываль выхаваў “сваю” публіку, якая кожную восень чакае сустрэчы з кінафорумам. Цікавыя стужкі, сустрэчы з папулярнымі акцёрамі і рэжысёрамі, вялікая рэкламная кампанія з кожным годам павялічваюць папулярнасць “Лістападзіка”. Але сучаснае дзіця самастойна ў кінатэатр не пойдзе, бо існуе надзвычай шмат іншых спакус: тэлевізар, DVD, камп’ютэрныя гульні, таму яго абавязкова патрэбна накіроўваць. Мы плённа супрацоўнічаем са сталічнымі школамі, якія выкупляюць асноўную частку білетаў.
“Дзе конь Вінкі?” (Бельгія-Нідэрланды). |
— Мяне гэтая сітуацыя вельмі засмучае. Некаторыя педагогі сапраўды прыводзяць дзяцей — і пакідаюць іх сам-насам з экранам. Здаецца, не ўсе дарослыя яшчэ ўсвядомілі функцыю кінематографа. Якасная стужка вельмі моцна ўплывае на падсвядомасць, асабліва дзіцячую. Фільмы “Лістападзіка” даюць цудоўную магчымасць шчыра абмеркаваць з навучэнцамі падлеткавыя праблемы, што, у сваю чаргу, дапаможа ўнікнуць сур’ёзных памылак. Упэўнены: наш фестываль уплывае на духоўнае сталенне дзіцяці.
— Можа, тады патрэбна было б увесці глядацкія абмеркаванні ці правесці пасля заканчэння фестывалю конкурс дзіцячых сачыненняў?— Згодны з вамі. Падчас з вялікімі складанасцямі атрымліваецца здабыць стужкі для паказу ў Мінску, таму вельмі хочацца, каб іх па вартасці ацанілі. У фестывальны тыдзень імкнёмся арганізаваць каляфестывальныя мерапрыемствы. Прыкладам, сёлета пройдзе майстар-клас вядомых у свеце аніматараў з будучымі мультыплікатарамі, якія з верасня распачалі вучобу ў Акадэміі мастацтваў. Як паказвае практыка, трэба абавязкова вывучаць вопыт класікаў жанру.
— Святкаванне часцяком становіцца не толькі нагодай для падвядзення вынікаў, але і магчымасцю скласці планы на будучыню. Якімі вы бачыце наступныя крокі “Лістападзіка”? — У параўнанні з першымі гадамі, павялічылася колькасць краін-удзельніц, мастацкі ўзровень фестывалю. Надалей мы мяркуем пашырыць кола стужак, якія закранаюць сур’ёзныя пытанні сучаснасці. Праблемы экалогіі, сіроцтва, дыскрымінацыі, гандлю“Бяспека дарожнага руху” (Расія). |
Крыўдна чуць меркаванні: “Дзіцячы? Фестыва-а-алік! Гэта несур’ёзна!” Як дырэктар я спадзяюся працягваць рабіць фестываль, які дапаможа дзіцяці адкрываць для сябе новы свет, упэўніць, што, калі ў цябе здарылася бяда, цябе не пакінуць аднаго, а падкажуць, як можна з ёй справіцца.
І хай гэта будуць розныя фільмы: адны заканчваюцца хэпі-эндам, а іншыя маюць трагічную канцоўку. У любым выпадку яны паставяць пытанне, на якое дзеці змогуць знайсці адказ.
Настасся ПАНКРАТАВА