— Любое мастацтва — гэта комплекс талентаў, уменняў і практыкі. Але для мяне гэта, да ўсяго, і бацькоўскае блаславенне на творчасць з самага дзяцінства. Мае бацькі — людзі, якія аддалі ўсё сваё жыццё мастацтву. Тата Уладзімір Алегавіч — рэжысёр Заслужанага аматарскага тэатра “Відарыс” у Барысаве, сярод яго спектакляў — “Прышэсце” па рамане Уладзіміра Караткевіча “Хрыстос прызямліўся ў Гародні”, “Смерць доктара Фауста” Мішэля дэ Гельдэрода... Мама Наталля Леанідаўна — выкладчык харэаграфіі ў школе з тэатральным ухілам і адна з кіраўнікоў барысаўскага танцавальнага ансамбля “Роўніца”.
Калі мы з сястрой раслі, шмат бывалі на працы ў бацькоў, і паўсюль было цікава! А дзеці ж, як вядома, вельмі хутка засвойваюць тое, што выклікае ў іх непадробны інтарэс. Гэтак я вучылася ў сваіх бацькоў. Пасля школы паступіла ў Мінскі каледж мастацтваў на аддзяленне харэаграфіі, і ўжо ў час вучобы там стала салісткай народнага ансамбля “Белая Русь” пад кіраўніцтвам Анатоля Карповіча пры маладзёжным цэнтры “Юнацтва”. Мы аб’ехалі з гастролямі ўсю Еўропу, мелі поспех.
— Сапраўды, калі бачыш цябе на сцэне, нельга не захапіцца тваёй прыгажосцю, пластычнасцю, музычнасцю…— Аднак, нягледзячы на гэта, я заўсёды імкнулася… спяваць! Спрабавала саліраваць у школе, каледжы і нават у акадэміі. Але зараз даводзіцца спяваць толькі ў коле сяброў і блізкіх. Хаця, магчыма, неабходна працягваць марыць, як і ў дзяцінстве, пра вялікую сцэну. У нас дома было шмат пласцінак з класічнай музыкай, і мы з сястрой Янай спявалі іх на памяць, прыдумвалі да вакальных партый свае танцы. А маёй слабасцю была аперэта: я на памяць ведала ўсе жаночыя арыі і, зноў жа, марыла пра вялікую сцэну.
— Дарэчы, твая сястра Яна таксама прадоўжыла справу вашых бацькоў — рэдка ў наш час даводзіцца сустракаць такую “сямейную вернасць” тэатральнаму мастацтву.— Так, Яна скончыла Беларускую дзяржаўную акадэмію мастацтваў па спецыяльнасці “акцёр тэатра і кіно”. Знялася ў фільме “Вайна” Дзмітрыя Лася і ў 2006 годзе на V Нацыянальным фестывалі беларускіх фільмаў у Брэсце атрымала “Крыштальнага бусла” за лепшую жаночую ролю, у той жа намінацыі стала дыпламантам на кінафестывалі ў Чэлябінску.
Падтрымка, сумесныя прафесійныя інтарэсы звязваюць нас не толькі як родных сясцёр, але і як партнёраў у творчасці. Мы з ёй пастаянна шукаем новыя формы пастаноўкі эстрадных танцаў, пластычных кампазіцый, дапамагаем адна адной ва ўсім. І вельмі ўдзячны нашым бацькам: яны навучылі нас любіць і цаніць сям’ю, развілі нашы здольнасці і прадвызначылі будучую прафесію.
— Але чаму ты абрала для сябе такі “рэдкі” шлях, як рэжысура эстрады?— Сапраўды, наш курс — першы набор на гэтую спецыяльнасць у Акадэміі мастацтваў. Я вельмі хацела сюды паступіць, бо адчувала: прыйшоў час не толькі выконваць ролі, але і ажыццяўляць уласныя задумы. У дзяцінстве я іграла Снягурачку на ранішніку, і памятаю здзіўленне дарослых тым, як магла школьніца сабраць вакол сябе так шмат дзяцей і ўтрымліваць іх увагу. Мне падабалася спяваць з імі, танчыць, і, відаць, таму яны з задавальненнем удзельнічалі ў тым, што я ім прапаноўвала. З таго часу я зразумела, што магу быць не толькі выканаўцай, але і арганізатарам. А рэжысура ў маім разуменні — гэта і ёсць арганізацыя працэсу метадамі педагогікі і псіхалогіі, з веданнем і пастаянным выкарыстаннем і тэорыі рэжысуры, і акцёрскага майстэрства. І мне ў гэтым плане вельмі пашчасціла з педагогам і кіраўніком курса Генадзем Давыдзькам, а таксама — з выкладчыкам акцёрскага майстэрства Наталляй Мотлах. Яны вучылі нас не толькі тэхналогіі творчасці, але і таму, як навучыцца “ўключаць” фантазію, мысліць творча і, галоўнае, выбудоўваць драматургію сцэнічнага відовішча так, каб прадставіць гледачам цэласную, завершаную гісторыю.
— Свой першы прафесійны “хлеб” ты пакаштавала таксама ў працы над навагоднім прадстаўленнем.— Шчыра кажучы, я спрабавала сябе і раней у арганізацыі студэнцкіх канцэртаў, брала ўдзел у розных харэаграфічных пастаноўках, што ладзяцца ў Мінску, не толькі як выканаўца, але і як рэжысёр. Не без прыемнасці скажу: маю досвед працы з зоркамі расійскай эстрады. У якасці пастаноўшчыка “падтанцовак” працавала з Аляксандрам Буйновым, Алегам Газманавым, групай“Чэлсі”, салісткай группы “Госці з будучага” Евай Польнай.
Але першай насамрэч сур’ёзнай і маштабнай работай “па прафесіі” для мяне сапраўды сталася праца над стварэннем дзіцячага прадстаўлення “Навагоднія прыгоды Агеньчыка” ў Палацы Рэспублікі. Мастацкім кіраўніком пастаноўкі быў Віктар Панін, маёй жа задачай як рэжысёра-пастаноўшчыка была найперш разводка мізансцэн.
Гэта была незвычайная праца, і ўся складанасць ды спецыфіка яе ў тым, што галоўнымі на гэтым свяце былі дзеці. А праца з гэтай катэгорыяй “акцёраў” — надзвычай складаная: яны хутка стамляюцца, ды і патрабаваць ад іх прафесійных навыкаў нельга. Натуральна, што тут немагчыма быць проста “пастаноўшчыкам”, які дыктуе сваю волю і сваё бачанне будучай сцэнічнай дзеі. Гэтак, бадай, нічога не атрымалася б! Увесь сакрэт падобнай працы — “схапіць” шчырую прыроду дзяцей, тое, што ў іх ёсць, і паспрабаваць найлепшым чынам падаць гэта гледачам. Трэба намагацца адкрыць унутраны патэнцыял так, каб было цікава і тым, хто знаходзіцца ў глядзельнай зале, і самім дзецям-акцёрам. Бо для іх галоўнае — той творчы працэс, які яны з асалодай і адказнасцю пражываюць разам з намі, дарослымі. А калі юныя акцёры будуць адчуваць асалоду ад знаходжання на сцэне, тады і мы ў выніку зможам атрымаць захапляльнае сцэнічнае відовішча. Вось гэтае прадчуванне вялікага свята — не толькі надыходу Новага года, але і самога свята дзіцячай творчасці — нам тады ўдалося стварыць і для дзяцей, і для нас саміх.
— Зрэшты, існуе меркаванне, што эстраднае прадстаўленне можа паставіць любы прафесійны рэжысёр.— Гэта, на мой погляд, памылкова, таму што на эстрадзе павінны “сужывацца” такія розныя жанры, як харэаграфія, спевы, эксцэнтрыка… Рэжысіраваць нават самы, здавалася б, просты канцэрт бывае вельмі складана, бо існуюць законы і правілы, найбольш уласцівыя эстрадзе. І галоўнае, усю гэтую размаітасць неабходна прывесці ў стройную сістэму так, каб глядацкая зацікаўленасць не згасала на трэцім нумары. У сучасным шоу-бізнесе ўжо патрабуецца не толькі ўменне рэжысёра з’яднаць гатовыя вакальныя, танцавальныя нумары з нумарамі іншых эстрадных жанраў, што, магчыма, здолеў бы зрабіць і рэжысёр драмы.
Патрэбна яшчэ і здольнасць працаваць у розных жанрах, ведаць і адчуваць спецыфіку кожнага. Пры гэтым проста неабходна асабістае практычнае спасціжэнне пастановачнай работы над кожным з гэтых жанраў.
— Але ж для пераважнай большасці так званага “сярэдняга спажыўца” эстрада атаясамліваецца, часцей за ўсё, з “петрасяншчынай”...— Не трэба гэтак пра Петрасяна, ён усё ж такі прафесіянал. Іншая справа, што размоўны жанр, у якім ён працуе — гэта ўсяго толькі адзін маленькі складнік таго, што называецца эстрадай. Ён займае, магчыма, не вядучае месца па сваёй значнасці. Сама ж эстрада — паняцце нашмат больш глыбокае і шматаблічнае, гэта не толькі гумар і забаўляльнасць, сюды ўваходзяць і такія буйныя, сур’ёзныя жанры, як, да прыкладу, той жа мюзікл.
Апошнім часам я шмат назіраю за тым, як развіваецца эстрадны жанр у суседняй з намі Расіі. Там, у прыватнасці, у Маскве, эстрада набыла сваё “другое дыханне” і развіваецца надзвычай цікава. У тым жа Палацы моладзі штогод ставяць па мюзікле, і гэтыя праекты маюць сваю аўдыторыю і выклікаюць пэўны інтарэс.
— Наколькі маскоўская мадэль развіцця эстрады можа быць прыдатная для нас?— На жаль, даводзіцца канстатаваць, што ў эстрадным мастацтве надзвычай важную, калі не галоўную, ролю іграюць грошы, яны вырашаюць насамрэч многае засталіся літаральна адзінкі такіх людзей, якія працуюць за ідэю, на карысць творчасці.
— Але ж у нас сапраўды няма такіх грошай, якія ўкладае ў эстраду тая ж Расія... Ці ж можна паспрабаваць чым-небудзь гэтую недастачу замяніць?— Думаю, адзінае, што мы можам супрацьпаставіць грашам, — гэта наша самабытнасць. Трэба, як гэта ні банальна гучыць, шукаць таленты ў народзе, ісці ад прыроды, а не хапацца за “раскрутку” тых, у каго ёсць фінансавая забяспечанасць. Асабіста я б нацэлілася менавіта на раскрыццё нашых талентаў.
— Падзелішся сваімі бліжэйшымі планамі?— Зараз збіраюся пэўны час папрацаваць у Маскве — у Акадэміі дзіцячага мюзікла. Там неўзабаве запускаецца некалькі цікавых праектаў, дзе я для сябе бачу унікальную магчымасць набыць дадатковы прафесійны досвед. Лічу, што набываць прафесійныя навыкі патрэбна пастаянна, не зважаючы на наяўнасць рэжысёрскіх “корачак”. У прафесіі нельга спыняцца.
Гутарыла Алена СЁМІКАВА
Анкета “К”
1. Колеры, якія натхняюць.
Усе адценні светлага, нябесна-блакітнага.
2. У якую пару года падабаецца працаваць?
Летам.
3. Любімы мастак.
Перадзвіжнікі.
4. Найбольш яркі акцёр, актрыса.
Шарон Стоун.
5. Любімы літаратурны твор.
Люблю чытаць і перачытваць казкі.
6. Што слухаеш?
Усё — у залежнасці ад настрою.
7. Радзіма — гэта што?
Там, дзе мае бацькі.
8. Любімая кветка.
Маленькія, пяшчотныя — браткі.