Штогод вялікая колькасць дзяцей становяцца ахвярамі надзвычайных сітуацый з прычыны свайго няведання і легкадумнасці, а часцей за ўсё — па недаглядзе бацькоў. Дарослыя, пакідаючы дзяцей без нагляду на некалькі хвілін, проста не задумваюцца аб тым, што можа адбыцца бяда. І за лічаныя хвіліны здараюцца трагедыі.
У мінулым годзе няшчасныя выпадкі забралі жыцці 149 дзяцей. На 49 менш, чым у 2014 годзе. Але гэта ўсё роўна нямала, улічваючы, што ў большасці выпадкаў дарослыя маглі прадухіліць трагедыю. Па іх недаглядзе дзеці глытаюць іншародныя прадметы, тонуць у басейнах і ванных, атрымліваюць смяротныя апёкі, трапляюць пад колы аўтамабіляў.
Дзеці, асабліва маленькія, часцей за ўсё атрымліваюць траўмы дома. Пакінутыя на краі пліты гарачыя каструлі, небяспечныя прадметы (нажы, нажніцы, запалкі), лекі (таблеткі, мікстуры), незамацаваныя паліцы, адкрытыя вокны — пералічваць можна бясконца. Бацькі часцей за ўсё нават не могуць выказаць здагадку, што дзіця дабярэцца да цікавага яму прадмета. Але ж нават двухгодка ў стане прыцягнуць табурэтку, залезці на падваконнік, адкрыць акно… І вельмі рэдка падзенні з вокнаў засканчваюцца спалохам і нязначнымі траўмамі для дзіцяці…
Бацькам абавязкова трэба ўлічваць і тое, што маленькія дзеці “спрабуюць на зуб” усё, што трапляецца пад руку, у тым ліку і небяспечныя прадметы, напрыклад, батарэйкі (гаворка ідзе пра плоскія адзінкі дыяметрам да 1,5 см). А ў дзіцячых цацках, гадзінніках гэты элемент сілкавання вельмі часта выкарыстоўваецца. Выцягнуць батарэйку запатрабуе часу ў цікаўнага дзіцяці, але не складзе адмысловай працы. Натуральна пасля вымання “здабычу” малеча пацягне ў рот. Як кажуць лекары, цяжар пашкоджанняў залежыць ад таго, зараджаны ці не элемент сілкавання і як доўга ён знаходзіўся ўнутры. У большасці выпадкаў пасля вымання батарэйкі дзеці застаюцца інвалідамі. У Рэспубліканскім навукова-практычным цэнтры дзіцячай хірургіі дзяцей з іншародным целам у страўніка-кішэчным тракце дастаўляюць практычна штодня. Да ўсяго, сур’ёзныя атручванні малечы атрымліваюць пры “дэгустацыі” небяспечных вадкасцяў (бытавой хіміі, воцату). І тут, са слоў лекараў, наступствы несуцяшальныя: цяжкія апёкі стрававода, а часам і яго выдаленне.
Не меншую небяспеку ўяўляюць і магніты, а больш дакладна — магнітныя шарыкі, якія выкарыстоўваліся ў дзіцячых канструктарах. Як сцвярджаюць медработнікі, некалькі гадоў таму гэта было сапраўднай катастрофай. Толькі пасля звароту медработнікаў да вытворцаў магнітныя цацкі пачалі выпускаць у спецыяльных абалонках і выключна вялікіх памераў. Дзякуючы настойлівасці медыкаў знікла з продажу і воцатная эсэнцыя, якая не раз станавілася прычынай інваліднасці дарослых і дзяцей.
Адназначна можна сказаць, што траўмы малых — гэта цалкам віна бацькоў. Але і ў дзяцей малодшага школьнага веку траўмаў і калецтваў нямала з той самай прычыны — адсутнасці кантролю з боку дарослых. Як толькі дзеці становяцца больш ці менш самастойнымі, узрастае і колькасць траўмаў.
Яшчэ адна даволі распаўсюджаная прычына траўмаў — гэта выкарыстанне дзецьмі лёгкіх на ўзгаранне вадкасцяў. Тут, вядома ж, галоўныя “фігуранты” хлопчыкі. І што толькі яны не робяць — і запальнічкі запраўляюць, і наяўнасць бензіну ў каністры правяраюць з дапамогай запалкі, а часам увогуле ладзяць цыркавыя нумары.
Наперадзе летнія канікулы, дзеці адправяцца адпачываць у вёскі, на дачы. Тут, акрамя небяспекі на дарогах, дадаецца яшчэ адна — вадаёмы. У летні перыяд колькасць выпадкаў гібелі дзяцей на вадаёмах ўзрастае. Галоўная прычына — адсутнасць бацькоўскага кантролю. Але не заўсёды і прысутнасць бацькоў гарант бяспекі дзіцяці. Летась былі сітуацыі, калі дзеці танулі на вачах у сваіх бацькоў. Віной таму — звычайная чалавечая бестурботнасць і ўпэўненасць, маўляў, са мной нічога не адбудзецца.
Праблема гібелі і траўматызму дзяцей на пажарах не менш актуальная. Дзіцячыя “эксперыменты” з запалкамі, запальнічкамі прыводзяць да вялікіх матэрыяльных страт. Але часцей за ўсё заканчваюцца пагібеллю. Чаму небяспечныя прадметы аказваюцца ў руках дзяцей? Тут адказнасць цалкам кладзецца на бацькоў. Практычна ва ўсіх выпадках дзеці знаходзіліся дома адны.
Таццяна БЫЧАНОК, спецыяліст Савецкага раённага аддзела па надзвычайных сітуацыях горада Мінска