Штотыднёвая грамадска-асветнiцкая газета
Выдаецца з кастрычнiка 1991 года
Пано Савіцкага пойдзе ў сховішча
Засталося няшмат часу да таго моманту, калі Беларускі дзяржаўны музей гісторыі Вялікай Айчыннай вайны адсвяткуе наваселле ў спецыяльна для яго ўзведзеным будынку на праспекце Пераможцаў, які мае стаць адной з архітэктурных славутасцей сталіцы. А што будзе з творамі мастацтва, якіх у фондах музея недзе 5 000 адзінак захоўвання? Пра гэта спрабаваў даведацца наш карэспандэнт.
Увага да захавання
Увага да захавання аб’ектаў культурнай спадчыны садзейнічае ўмацаванню дзяржаўнасці. Такі пункт гледжання выказаў Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь Аляксандр Лукашэнка сёння на сустрэчы з генеральным дырэктарам UNESCO Ірынай Бокавай. Пра гэта паведамляе Прэс-служба беларускага Лідара.
У Беларусі бываем (ня)часта…
Гэтым матэрыялам мы працягваем тэму, закранутую ў папярэдніх нумарах нашай газеты (№№ 13 і 15): чаму беларускія музыканты з’язджаюць з краіны і як складаецца іх жыццё ўдалечыні ад радзімы. Перад вамі — чарговая порцыя нявыдуманых аповедаў ад айчынных выканаўцаў, якія, пакаштаваўшы замежных “хлеба і відовішчаў”, усё ж вярнуліся ў Беларусь.
Прыдбаць каня і маслабойку…
Сёння — пра самадастатковасць. Вельмі люблю гэтае слова. Яно — стрый слову “незалежнасць”. Як там Янка Купала казаў? “…Незалежнасць можа даць і праўдзівую свабоду, і багатае існаванне, і добрую славу нашаму народу”. Самадастатковасць як прага самаадукацыі ды навучання на чужых памылках — найвышэйшая праява прафесіяналізму і адноснай незалежнасці ад знешніх абставін.
Вучымся радавацца
Я ладжу на сваім хутары самыя розныя канцэрты і фестывалі. Мяне часта пытаюць журналісты: маўляў, ці можна такія мерапрыемствы праводзіць у любым раённым цэнтры, у любой вёсцы Беларусі? Напэўна, маюць на ўвазе, што нефармальная акцыя, а такіх ладжу большасць, — заўжды якасная, а таму — цікавая… Я пастараюся адказаць на гэтае пытанне. Але спачатку давайце паразважаем вось над чым. Чаму ў нашай краіне анансуецца безліч самых разнастайных дзяржаўных і камерцыйных святаў, канцэртаў ды фестываляў, але яркіх і запамінальных падзей з іх ліку на выхаде — да крыўднага мала?
А дзе тое “наперад”?
Куды ісці? Натуральна, наперад. Ды толькі вось дзе яно, тое “наперад”? Бліжэйшая перспектыва, падавалася б, акрэслена Дзяржпраграмай “Культура Беларусі”. Але пры “наяўнасці адсутнасці” належнага фінансавання канкрэтных адказаў на пытанне “А што будзе заўтра?” не дае і яна. Не, што рабіць работнікі культуры ведаюць добра: адраджаць, захоўваць, прапагандаваць ды прымнажаць… Балазе мэты і задачы ў нас застаюцца непахіснымі. Змяняюцца хіба сродкі іх дасягнення ды вырашэння. Тэндэнцыі — гэта, папросту кажучы, кірункі развіцця і звязаныя з гэтым заканамернасці. Не бяруся браць на сябе абавязкі эксперта па адсочванні названых заканамернасцей. Адзіная мая перавага — журналісцкая: шмат бачыў і магу параўноўваць. Кожнае маё суб’ектыўнае меркаванне можа і павінен аспрэчыць любы ахвотны і неабыякавы чытач. І гэта абавязкова стане падставай для чарговай публікацыі. Але не будзем забягаць наперад. Рушыць тут варта паступова і з развагай…
Калі 30 наведвальнікаў — установу трэба “рэзаць”
Кароткі змест папярэдняй “серыі”. У Культурную сталіцу Міншчыны, як часцяком на афіцыйным і неафіцыйным узроўнях называюць Маладзечна, я адправіўся пасля таго, як азнаёміўся “з першакрыніц” яшчэ ў сталіцы з асновамі эканомікі культуры Мінскай вобласці: даведаўся пра тое, колькі сродкаў з бюджэту было накіравана ў яе цягам 2013 года, якія спосабы падсілкавання шукаліся для культурнай дзялянкі з дапамогай пазабюджэтнага фінансавання. І вось цяпер — чарга Маладзечна.
Мэйнстрым не пройдзе, таму што...
Увесну ў эстонскай сталіцы ў шосты раз прайшоў Музычны шоукейс-фестываль “Tallinn Music Week” з удзелам больш чым дзвюх соцень выканаўцаў з 27 краін свету. Не ўсім яшчэ знаёмае слова “шоукейс” азначае, што прадстаўленыя на мерапрыемстве артысты ў сваёй аснове — не занадта знакамітыя або зусім невядомыя ў глабальнай індустрыі забаў, і прыехалі яны дэманстраваць сваё майстэрства на яго, па большай частцы, за ўласны кошт і, адпаведна, не атрымліваючы ганарар.
“Куб Малевіча” ў айчынным выкананні
21 красавіка ў Мінску стартуе бадай беспрэцэдэнтная паводле сваіх маштабаў выстаўка сучаснага мастацтва “Avant-gARTe. Ад квадрата да аб’екта”. З дапамогай яе куратара — дырэктара Цэнтра сучасных мастацтваў Наталлі ШАРАНГОВІЧ — мы паспрабавалі знайсці адказы на тыя пытанні, якія, трэба меркаваць, непазбежна паўстануць з гэтай нагоды ў неабыякавай публікі.
Квест і сэнсар
Хто ў дзяцінстве не хацеў дакрануцца да таемнага, зазірнуць у напластаванні эпох і стагоддзяў? Дзякуючы новым тэхналогіям ды крэатыўнаму падыходу да музейнай справы гэтыя памкненні становяцца рэальнымі.
Ода... падушцы
Клуб кветкаводаў “Флора” Салігорскай раённай цэнтральнай бібліятэкі адкрыў чарговую выстаўку і назваў яе “Жыццё ў падушках”. Разам з творчай групай “Жывая тканіна” мясцовай гімназіі № 3, пад кіраўніцтвам мастака і кветкавода Алены Дамарад “фларавікі” не толькі аформілі выстаўку аўтарскіх падушак, распісаных у тэхніцы батык, але і падрыхтавалі прэзентацыю.
Ад дзетак і майстроў
На выстаўцы, што адкрылася ў Доме-музеі Элізы Ажэшка, — вялікая колькасць велікодных падарункаў: яйкі і лялькі, баваўняныя вырабы, лыжкі і паштоўкі... Іх збіралі па Гродне і па раёне ад народных майстроў. Прадстаўлены і работы дзяцей з абмежаванымі магчымасцямі з Гродзенскага дзіцячага хоспіса.
Этна “вымываецца” за мяжой. А ў нас?..
Юрый ВЫДРОНАК — фігура знакавая для нашай фольк-рок-музыкі. У 1992 годзе ён быў адным са стваральнікаў гурта “Палац” і стаў яго мастацкім кіраўніком. У 1996-м, у рамках фольк-мадэрн-студыі “Палац” ініцыяваў нараджэнне на свет трыа “Kriwi”, а ў 1999-м і з’явіўся той самы калектыў “Ur’ia”, у якім Выдронак нарэшце цалкам змог рэалізоўваць менавіта свае задумкі. З 2000 года артыст з’яўляецца арганізатарам мінскіх фестываляў “Таўкачыкi на Юр’я”, чарговы з якіх пройдзе 23 красавіка. І ўяўляць з сябе ён будзе не, як звычайна, набор канцэртных нумароў (сярод удзельнікаў фэсту — гурты “Ветах”, “Альтанка”, “Бан-Жвiрба”, “Хоха бэнд”, Наталля Матыліцкая ды іншыя), а сапраўднае шоу. Напрыклад, адбудзецца рэканструкцыя абраду “Юр’я”, для чаго з Любаншчыны прывязуць выпечаны каравай.
Пасля таго, як вылецела птушачка
21 жніўня 1962 года рукі прэзідэнта ЗША Кенэдзі і лідара Краіны Саветаў Хрушчова ўжо цягнуліся да кнопак пуску ракет з ядзернымі зарадамі. Прычына: супрацьстаянне СССР і ЗША. Нагода: фотаздымак. У той дзень на стол Кенэдзі паклалі фота, зробленыя з самалёта. Здымкі нібыта сведчылі: на палубах савецкіх сухагрузаў, што везлі на Кубу, як мяркуецца, сельгастэхніку, яўна бачныя балістычныя ракеты, а на Кубе падрыхтаваны стартавыя пляцоўкі!.. ...Калі раней рабілі фота, кліенту раілі: “Глядзіце ў аб’ектыў: зараз вылеціць птушачка!” Расповед пойдзе пра гісторыю, што здарылася — пасля таго, як вылецела птушачка.
Які лёс чакае "Берагіню"?
Ёсць успаміны, што з цягам часу становяцца ўсё больш яскравымі і значнымі. У мяне так з фестывалем “Берагіня”, на які я быў запрошаны ў чэрвені 2012 года ў Акцябрскі, вядомы і як Рудабелка — цэнтр партызанскага руху на Палессі ў час Вялікай Айчыннай вайны. І тое, што нашчадкі тых мужных партызан падрыхтуюць добры фальклорны фэст, сумневаў у мяне не выклікала, але такога, калі шчыра, я не чакаў.
Недарэчны пераклад
— Паказваюць фільм пра так званы пояс Вітаўта. Стужка створана “Белвідэацэнтрам” па заказе Міністэрства культуры Беларусі на рускай мове. Добра, у нас жа сапраўды дзве дзяржаўныя мовы.
Пераезд напоўніцу!
У фотасюжэце Юрыя ІВАНОВА — штрыхі да пераезду ў новы будынак Беларускага дзяржаўнага музея гісторыі Вялікай Айчыннай вайны.
Ад "Грушаўкі" да Грушаўкі-2
Дзень аховы помнікаў і памятных мясцін у рэдакцыі прынята адзначаць суботнікамі на тых адметнасцях, што найперш і патрабуюць гэтай самай аховы — ці, прынамсі, клопату неабыякавых людзей. Вось і сёлета калектыў газеты “Культура” зноў вырашыў узяць удзел у талацэ на тэрыторыі колішняй сядзібы Рэйтанаў у вёсцы Грушаўка Ляхавіцкага раёна. Сустрэўшыся папярэдне з яе арганізатарам Зміцерам Юркевічам, абмеркавалі розныя практычныя пытанні: прыкладам, дзе ўзяць бензапілу, каб хутка спілаваць дрэвы, якія паспелі вырасці непасрэдна ўнутры напаўзруйнаванага бровара. Агулам запланаваныя работы, вядома ж, былі вельмі сціплыя: прыбраць лісце, што назапасілася за восень, а таксама і смецце, якое таксама назапашваецца ў сядзібе...
Абліччы Першай сусветнай
Якія вобразы ўзнікаюць перад намі пры згадванні Першай сусветнай вайны? Выявы спаленых паселішчаў? Сем’яў, што не маюць прытулку? Салдат, якія ў процівагазах праводзяць ачыстку акопаў пасля газавых атак? Жанчын, якія плачуць над магіламі сына, мужа, брата? Хлопчыка, што ўжо носіць маленькі ваенны мундзір?.. Мяркую, для наведвальнікаў выстаўкі “Беларусь у Першай сусветнай вайне”, якая ладзілася ў Нацыянальным гістарычным музеі Беларусі, тыя пытанні маюць дакладныя адказы. Для многіх, мяркую, убачанае там сталася адкрыццём. Нагадаем, у фарміраванні экспазіцыі задзейнічаны матэрыялы з фондаў пяці музеяў рэспублікі і двух прыватных збораў. Невыпадкова наступны яе крок — падарожжа па музеях суседніх краін.
Сайт переехал на новый адрес – kultura-info.by

Новы нумар

Рэдакцыйна-выдавецкая ўстанова
"Культура і мастацтва"

© 2007 - 2024 «Культура». Зроблена ў «Вэбпрофі»