Алена Капыток у якасці суразмоўцы абрана невыпадкова: прайшла ці не па ўсіх прыступках абранай прафесіі, здольная не толькі на генерацыю адмысловых ідэй, але і на іх рэалізацыю. Адзін з апошніх яе праектаў, да прыкладу, — наладжванне бібліятэчных тэлестасункаў паміж зняволенымі і іх дзецьмі ды сем’ямі.
— Алена Сяргееўна, калі ў вас з’явіўся бібліёбус, і як яго актыўнасць паўплывала на дзейнасць бібліятэк, што знаходзяцца ў сферы вашага абслугоўвання?
— Вобласць нам выдаткавала аўтобус тады, калі на Барысаўшчыне гарадская бібліятэчная сістэма злілася з раённай. Было гэта ў 2007 годзе. Дагэтуль мелі толькі легкавік. Натуральна, займелі больш магчымасцяў для трыццаці нашых бібліятэк, у тым ліку 23-х — сельскіх. Характэрная асаблівасць была ў тым, што мы стварылі сектар нестацыянарнага абслугоўвання чытачоў. Працавалі па замовах: везлі адрасна тыя выданні, якія жадалі атрымаць вяскоўцы.
— Менавіта такая дзейнасць была выклікана ў першую чаргу тым, што …
— …аўтобус не быў абсталяваны пад аўтабібліятэку.
— Што канкрэтна маеце на ўвазе?
— Тут і выдумляць нічога не трэба. Узор — гэта медыя-аўтобус Devtsch-Express Інстытута імя Гётэ, з якім даўно супрацоўнічаем па абслугоўванні гарадскіх школьнікаў і жыхароў Барысава.
— “К” больш за дзесяць гадоў піша пра тое, што нашы аўтабібліятэкі павінны быць абсталяваны як след.
— Калі працягваць марыць, дык варта згадаць пра выкарыстанне аўтсортынгу і ў абсталяванні, і ў тэхнічным абслугоўванні мабільных устаноў культуры.
— Вельмі слушна… Цяпер пра самае праблемнае. Амаль за 15 гадоў ваш бібліёбус знасіўся ўшчэнт. Як выходзіце з сітуацыі?
— Выкарыстоўваем легкавік. Праўда, і ён пастаянна ламаецца. Тады асабісты транспарт ідзе ў ход. Дастаўляем кнігі да сельскіх бібліятэк, у якіх свае зоны абслугоўвання і свае рэзервы для прыцягнення транспарту. Натуральна, выйсце не надта добрае. Але на набыццё новага аўтамабіля элементарна няма грошай. Яно і трэба дзесьці не больш паўсотні тысяч рублёў. Мы хоць і зарабляем, але на такую суму выйсці не здольныя.
— Падчас сваіх камандзіровак я бачыў аўтабібліятэкі з праржавелымі бакамі, якія трымаюцца на маршруце толькі дзякуючы подзвігам гераічных вадзіцеляў-аўтамеханікаў… Але сустракаў і шыкоўныя навюткія “мерседэсы”. Кожны ў раёнах круціцца, як можа?
— Атрымліваецца, што так. Між тым метадычныя рэкамендацыі Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі патрабуюць выкарыстоўваць для бібліёбуса транспарт ва ўзроставым прамежку да 10 гадоў.
— Больш за тое, журналісцкія камандзіроўкі не раз засведчвалі, што ў канкрэтнай маланаселенай вёсцы аўтаклуб і аўтабібліятэку састарэлыя жыхары не бачылі год, што ўласціва, напэўна, для многіх раёнаў многіх абласцей… Якую пераядычнасць наведванняў імкнецеся падтрымліваць вы?
— Каб захаваць звычайны бібліятэчны стандарт наведвання. Для дзяцей гэта два разы на месяц, для дарослых — адзін. Маецца на ўвазе, натуральна, канкрэтна ўзятае паселішча.
— Шмат разоў канфліктаваў з кіраўнікамі тых бібліятэчных сістэм, дзе ўзімку ўвогуле няма выездаў у аддаленыя і маланаселеныя вёскі. Падаецца, да ўзаемапаразумення мы так і не прыйшлі.
— Лішні доказ таму, што ў любой справе ёсць месца працоўнаму подзвігу. Бібліятэчная справа — не выключэнне.
— Бібліятэкары іншых абласцей, калі гаворка заходзіць пра захаванне высокага бібліятэчнага статусу і пра захаванне нашай вёскі, выказваюць жаданне мець не адну, а дзве бібліятэкі…
— Усё залежыць ад канкрэтных умоў. Нам, да прыкладу, хопіць і адной адзінкі.
— Калісьці, дзякуючы абмену досведам, вы мелі магчымасць даведацца аб лепшых амерыканскіх практыках і новых трэндах у дзейнасці амерыканскіх бібліятэк. Што ўзразіла?
— Што ў раённай бібліятэчнай сістэме працуюць два — тры аўтамабілі (ад маленькага і сярэдняга — да вялікага), ёсць свая служба аўтарамонту. А бібліятэкар у рэйсе выконвае яшчэ і функцыю вадзіцеля.
— Будзем спадзявацца, што і па нашай вуліцы праедзе шыкоўная аўтабібліятэка, якой будзе што нам прапанаваць.