Аўтары

2022 год у нашай краіне абвешчаны Годам гістарычнай памяці. Амаль кожныя выхадныя мы адпраўляемся ў вандроўку, якую прысвячаем вядомай гістарычнай асобе. І гэта не проста турыстычная вандроўка. Гаворка пра паходы, якія завершваюцца “суботнікамі ўпарадкавання”. Пра адзін з такіх суботнікаў, ужо адзінаццаты па ліку, які адбыўся 11 чэрвеня ў мясцінах нашага славутага паэта Адама Міцкевіча, мы і распавядзем. Але пачнём мы з хвілінкі гісторыі, без якой Радагошча не больш, чым адно з тысяч падобных гарадзішчаў, шчодра раскіданых па беларускай зямлі.

Сёння мы адправімся на Лагойшчыну, дзе ў няспынных вандроўках паміж вёскамі і мястэчкамі прайшлі юнацкія гады славутага паэта Янкі Купалы. Менавіта там ён усвядоміў сябе беларусам, там раскрыўся яго талент лірыка і драматурга.

У маі 2020 года ў беларускіх і замежных СМІ з’явілася сенсацыйная навіна. У старым закінутым склепе ў вёсцы Студзёнкі, што ў Нясвіжскім раёне, мясцовы краязнаўца Аляксандр Абрамовіч адшукаў камень, на якім быў высечаны польскамоўны надпіс “Ева рай страціла, ты яго, пані, уваскрэсіла. Міцкевіч”. Знаходка выклікала бурлівыя абмеркаванні ў сеціве і нават сур’ёзныя спрэчкі, бо нехта палічыў, што краязнаўца займаецца містыфікацыяй. Некалькі тыдняў пра далейшы лёс каменнага аўтографа Адама Міцкевіча “думала ўся Беларусь”. А потым аб ім проста забыліся. Наша газета пісала пра гэты артэфакт. І сёння прыйшоў час абагульніць вядомае і пайсці далей.

Нагодай для гэтай публікацыі сталі адразу тры юбілейныя даты. Сёлета спаўняецца 140 гадоў з дня нараджэння класіка беларускай літаратуры Янкі Купалы (7 ліпеня), 150 гадоў з дня смерці бацькі беларускай нацыянальнай оперы Станіслава Манюшкі (4 чэрвеня) і 100 гадоў, як быў зроблены першы беларускі пераклад лібрэта самай знакамітай оперы Станіслава Манюшкі “Галька”. Пераклад гэты выканаў у 1922 годзе Янка Купала. Але атрымалася так, што павінна было прайсці амаль сто гадоў, перш чым “Галька” загучала з тэатральнай сцэны па-беларуску.

Не так даўно ў нашай газеце з’явілася новая рубрыка “Суботнікі з “К”. Пішам мы ў ёй пра ўласныя валанцёрскія ініцыятывы, якія ладзім у памятных мясцінах розных рэгіёнаў Беларусі. Звязаны яны з выдатнымі асобамі нашай гісторыі і культуры, імёны якіх гучаць як брэнды — Дамейка, Бохвіц, Міцкевіч, Рэйтан, Грушвіцкі.

Сёлета споўнілася 465 гадоў з дня нараджэння вы­дат­на­га гра­мад­ска-па­лі­тыч­на­га дзея­ча мі­нуў­шчы­ны Льва Са­пе­гі. Мы вы­ра­шы­лі на­га­даць чы­та­чам пра гэ­тую ўні­ка­ль­ную гіс­та­рыч­ную асо­бу.

Сёлета ў Беларусі, а таксама па-за межамі нашай краіны будзе шырока адзначацца 220-годдзе з дня нараджэння сусветна вядомага вучонага-геолага, беларуса Ігната Дамейкі. Ужо запланаваныя навуковыя канферэнцыі і краязнаўчыя чытанні, мастацкія выставы і вечарыны памяці, прымеркаваныя да гэтай даты. А пакуль да іх ідзе падрыхтоўка, нібыта оперная ўверцюра, у Беларусі прайшла акцыя “Пасадзі дуб Дамейкі”. Далучылася да гэтай важнай і пачэснай справы і наша газета.

Кож­ныя вы­ход­ныя, ка­лі да­зва­ляе над­вор’е і аб­ста­ві­ны, мы вы­бі­ра­емся ў ван­дроў­кі па гіс­та­рыч­ных мясц­інах. Ча­сам, каб зра­біць тое-сёе “ад­крыц­цё”. А ча­сам, каб на­ве­даць аб’екты, якія доб­ра вя­до­мы, і за лё­сам якіх мы со­чым ўжо шмат год. Да та­кіх, без­умоў­на, ад­но­сіц­ца вёс­ка Гру­шаў­ка, што на Берасцейшчыне, у якой ужо не­ка­ль­кі год за­пар ідуць рэ­стаў­ра­цый­ныя пра­цы. Каб да­ве­дац­ца пра на­ві­ны рэ­стаў­ра­цыі, уба­чыць пе­ра­ме­ны, гэ­ты­мі вы­ход­ны­мі мы ад­пра­ві­лі­ся ме­на­ві­та ту­ды. А ка­та­лі­за­та­рам вы­езду ста­лі сло­вы, па­чу­тыя ад мясц­овых жы­ха­роў — “Гру­шаў­ку вы і не па­зна­еце”.

У га­ле­рэі “Пан­ара­ма” Нацыянальнай бібліятэкі ад­кры­ла­ся вы­ста­ва ма­ла­дой бе­ла­рус­кай мас­тач­кі Ма­рыі Сы­рак­ваш “Ван­дроў­кі ў мі­ну­лае”.