Свежы нумар
"К" інфармуе
Шматаблічная сімволіка
У памяшканні мінскай ратушы праходзіць выстава “Сімвалы Перамогі”. Большую частку экспанатаў прадставіў Музей гісторыі горада Мінска, спрычыніліся да справы Беларускі саюз дызайнераў і ўладальнікі прыватных калекцый.
Далей
Клопат нашчадкаў
Напярэдадні першамайскіх святаў у прэс-цэнтры Дома прэсы абмяркоўвалі пытанні добраўпарадкавання мемарыялаў Вялікай Айчыннай вайны. Акрамя прэс-канферэнцыі, у якой удзельнічалі прадстаўнікі музеяў і мемарыяльных комплексаў, адбылася відэатрансляцыя з Брэсцкай крэпасці, а таксама ад помніка піянеру-герою Марату Казею ў Мінску, дзе адбывалася добраўпарадкаванне тэрыторыі ў рамках акцыі “Беларусь памятае. Ніхто не забыты, нішто не забытае”, зладжанай Беларускім рэспубліканскім саюзам моладзі і Беларускай рэспубліканскай піянерскай арганізацыяй.
Далей
Рэтрапанарама эпапеі
З Савецкіх часоў маем добрую завядзёнку адзначаць юбілейныя даты Вялікай Перамогі буйнамаштабнымі мастацкімі акцыямі. Вось і да сёлетняга 75-гадовага юбілею Беларускі саюз мастакоў падрыхтаваў рэспубліканскую выставу. Яна разгорнута ў сталічным Палацы мастацтва.
Далей
Гістарыёграф
Атака пад марш на баяне
Ужо больш за 65 гадоў у Беларускім дзяржаўным музеі гісторыі Вялікай Айчыннай вайны экспануецца нямецкі акардэон, захоплены партызанамі Віцебшчыны ў якасці трафея ў 1942 годзе. Гісторыю гэты экспанат мае надзвычай цікавую. Як і многія іншыя музычныя інструменты, што гучалі ў гады вайны ў беларускіх гаях, смяротна небяспечных для ворага.
Далей
Творца пра творцу
“І стала балюча і травам, і росам...”
Святых паняццяў, як і сяброў, у чалавека не павінна быць шмат. Мама, тата, Радзіма. У нашай краіне яшчэ, вядома, Дзень Перамогi. Напэўна, кожнае 9 Мая многія дастаюць са скрыначак ордэны і медалі сваіх сваякоў, што вярнуліся з палёў Вялікай Айчыннай вайны і засталіся на іх, і раскладваюць узнагароды на стале. Паднімаюцца чаркі, вымаўляюцца нягучна тосты, у вачах з’яўляюцца слёзы. Спяваюцца песні. Уключаючы, абавязкова, “Дзень Перамогі”, якая для людзей савецкіх і постсавецкіх не мае нацыянальнай прыналежнасці. У гэты дзень дастанем такія ўзнагароды — маіх дзядулі і траюраднага дзядзькі — і мы з мамай. Таты — афіцэра савецкай арміі, сына афіцэра, што прайшоў ад Сталінграда да Берліна, — з намі не будзе: ён так марыў сустрэць у коле сям’і 75-годдзе Перамогі, але не дажыў да Святога свята тры з невялікім месяцы... Напярэдадні Дня Перамогі “К” папрасіла вядомых дзеячаў культуры распавесці аб іх любімых творах, прысвечаных Вялікай Айчыннай вайне.
Далей
Тэма
Найдорф, лета 44-га
Аповесць Івана Пташнікава стала серыялам
За аповесць “Найдорф” у 1978 годзе пісьменнік Іван Пташнікаў атрымаў Дзяржаўную прэмію Беларусі імя Якуба Коласа. Ён пісаў пра апошнія дні партызанскай вайны і першыя дні міру ў адной беларускай мясціне. Да 75-годдзя Перамогі прымеркаваная прэм’ера тэлевізійнага міні-серыяла “Алёша”, знятага паводле аповесці. Фільм расійскай вытворчасці, але зроблены ў Беларусі, па беларускім сцэнарыі, пры ўдзеле беларускіх акцёраў. Дзеянне, як і ў кнізе, адбываецца паблізу беларускай вёскі Найдорф.
Далей
Форум: гаворым пра актуальнае! З "Сямейнага альбома "К"
“Балада пра Бацькоў” — 2020
Сёння юбілей Вялікай Перамогі! Свята, якое неаддзельнае ад таго, пра якое зараз згадаем, без якога мо і не нарадзілася б наша “Балада пра Бацькоў” тых і ўжо сённяшніх часоў... Мінула адзінаццаць гадоў з таго суботняга дня, калі наш рэдакцыйны праект пабачыў свет на старонках “Культуры” ў тагачасны юбілей Вызвалення Беларусі. Але “Балада пра Бацькоў” можа доўжыцца бясконца, прынамсі як і Памяць пра родных людзей, што перадаецца з пакалення ў пакаленне: ад дзяцей да іхніх патомкаў — унукаў, праўнукаў, пра-пра-пра... і так да наступных чалавечых “звёнаў” у непарыўным ланцужку кожнага радаводу беларускай нацыі... Вось і зноў яна — наша агульная “Балада...”
Далей
Кветкі невядомым салдатам
Маё дзяцінства прайшло ў “хрушчоўцы” па вуліцы Казлова. І ў нас была сямейная традыцыя: штогод 9 Мая мы ішлі да манумента на плошчы Перамогі. А спачатку — неслі кветкі на вайсковыя могілкі, што непадалёк. Там не было пахавана нікога з нашых сваякоў, дый летніка з квяцістымі клумбамі ў нас не было. Але маці, нягледзячы на вечную грашовую нястачу, купляла як мага больш кветак, каб хапіла на большую колькасць магіл, сярод якіх было шмат безымянных, пазначаных толькі зорачкамі.
Далей
Бэз для дзядулі
...Набліжаецца 9 Мая, а для нашай сям’і гэта свята непарыўна звязана з дзядуляй. Наш Мікалай Сцяпанавіч, у час вайны малады партызан, проста абагаўляў Дзень Перамогі. Даставаўся гармонік, апранаўся касцюм і медалі, “мабілізоўваліся” ўнучкі (гэта я і мая сястра Вольга), — і ўсе ішлі гуляць у горад. А ўвечеры, па вяртанні, як і ўва многіх сем’ях, — хатнія пасядзелкі.
Далей
Праекты развіцця: культура рэгіёнаў
Бацька, мір і футбол
Я нарадзіўся пасля вайны, але памятаю пра яе…
Самы праўдзівы, як падаецца, фільм пра Вялікую Айчынную вайну — “Беларускі вакзал”. Ніводнай батальнай сцэны, дзея адбываецца ў мірны час, але гаворка пра тое, што з намі зрабіла і робіць нядаўняя вайна. Я не бачыў усяго гэтага ліхалецця, але паспрабую распавесці пра той след яго, які нашу ў сваёй душы. Дзесьці пасля сарака пачаў хваравіта адчуваць настальгію па тым часе, калі нашы бацькі былі маладымі. Можна назваць гэты боль фантомным.
Далей
“Уваскрасалі” і выжывалі насуперак усяму
Ваенная гісторыя маёй сям’і — дужа неаднастайная, бо ўсе мае прадзеды ды прабабкі, якія тую вайну заспелі больш-менш дарослымі, жылі ў розных мясцовасцях Беларусі, мелі рознае паходжанне ды заняткі, належалі да розных нацыянальнасцяў. Адпаведна з гэтым складваліся іх лёсы ў ваеннае ліхалецце.
Далей
“Вайна — гэта жах і суцэльная праца: паспрабуй пакапаць траншэі пад агнём”...
Мае дзядулі і дзядзька з тых франтавікоў, што вельмі скупа расказвалі аб сваім удзеле ў Вялікай Айчыннай вайне. Колькі б я, будучы хлапчуком, у іх ні прасіў падзяліцца ўспамінамі аб тых гадах, як правіла, яны, пачаўшы нешта гаварыць, потым пераводзілі размову на іншыя прадметы. А дзядулю Андрэя я наогул не бачыў, ён ваяваў у пяхоце, памёр ад наступстваў раненняў праз пару гадоў пасля вайны. Траюрадны дзядзька Вадзім пайшоў на фронт зусім маладзенькім, быў разведчыкам, двойчы паранены. Другі родны дзядуля — Пеця, будаваў і аднаўляў масты, наводзіў пераправы — пад бамбёжкамі таксама. Перад вайной служыў на Далёкім Усходзе, падчас чысткі органамі “блюхераўцаў” яго ледзь не рэпрэсавалі.
Далей
Соцыум: праблемны аспект культуры
Увесь народ тае пары — ветэраны
Напачатку 60-х гадоў мая маці з’ездзіла ў Чэхаславакію ў складзе турыстычнай групы. Самым моцным уражаннем ад тае вандроўкі для яе стала наведванне мемарыялу спаленай нацыстамі вёскі Лідзіце. (Хатынскага мемарыялу ў нас яшчэ не было). Гэта адзінае ў Чэхіі паселішча з такім трагічным лёсам.
На той момант маці ўжо мела немалы журналісцкі стаж, паездзіла па беларускай глыбінцы і ведала, што ў нас такіх вёсак сотні. Пра што і сказала чэшскаму экскурсаводу. Ён здзівіўся, было відаць, што не паверыў, папрасіў даць назвы вёсак. Мама назвала некалькі. Дык чаму пра іх не ведаюць у свеце, чаму там няма мемарыялаў накшталт гэтага? — запытаўся суразмоўца. Яна адказала, што калі ў Беларусі разгарнуць мемарыялы паўсюль, дзе гінулі нашы людзі, дык нам не будзе дзе жыта сеяць. Такі вось маштаб трагедыі…
Далей
Родныя мае, бясцэнныя...
...Мой тата паспеў сустрэць шэсцьдзясят першы Дзень Перамогі і пайшоў ад нас таксама ў квецені таго святочнага мая. Вечнасць яго прымала як воіна — пад кароткі развітальны салют ганаровай варты. Тыя арудыйныя стрэлы былі для мяне бы кананада Вялікай Айчыннай...
Далей
Будзённыя факты і нягучныя падзеі
“Шматгранная гісторыя Вялікай Айчыннай вайны складаецца з будзённых фактаў, нягучных падзей, з жыцця і побыту радавых салдат”. Гэта фраза з успамінаў маёй бабулі Алены Васільеўны, якія і дасюль, да майго сораму, існуюць толькі ў рукапісным выглядзе — два тоўстыя сшыткі, аддадзеныя мне на захаванне. Але вельмі важна, што існуюць. Што бабуля — заўсёды маўклівая — знайшла адвагу падзяліцца сваімі ўспамінамі з паперай. Бо каштоўнасць такіх шчырых прыватных гісторый, праз якія самым нязмушаным чынам праяўляецца партрэт пакалення пераможцаў, будзе толькі ўзрастаць. Разам са шкадаваннем, што своечасова было занатавана далёка не ўсё.
Далей
Prof-партфоліа:досвед прафесіяналаў у культуры
Ад Нарава да Эльбы: вайсковы шлях беларускага хлопца
...Званю ў дзверы. Мне звычайна адчыняе бабуля ці дзед. Але хто б з іх ні адкрыў дзверы, я адразу іду ў пакой да яго, дзеда Валодзі, Уладзіміра Уладзіміравіча Чарнякевіча. У яго ў пакоі — свой, такі цікавы мне, малому, мужчынскі свет уладкаваных рэчаў: дзясяткі карпусоў маленькіх і вялікіх гадзіннікаў, над рамонтам якіх ён мог прабавіць цэлы дзень, шафа, дзе на вешалцы віселі яго рэчы і, сярод іх, — карычневы пінжак, з кішэні якога ён часам даставаў і дарыў мне, філатэлісту-пачаткоўцу, то срэбраную польскую манету даваеннага часу, то незвычайную замежную марку.
Далей
З любімым тваім святам, тата, з Перамогай!
Прыгожы, абаяльны, заўсёды спагадлівы, творчы, захоплены мой бацька Овад Фёдар Сямёнавіч многае паспеў у сваім жыцці: служыў на флоце, працаваў рэжысёрам на ваеннай кінастудыі, дасканала авалодаў італьянскай мовай, вучыўся завочна на аператарскім у ВГИК, выкладаў у ВИЗРУ, год праслужыў у В’етнаме. Пасля выхаду ў запас пісаў артыкулы і апавяданні, супрацоўнічаў з Камітэтам абароны міру. Уступіў у Саюз журналістаў. А ў перабудовачныя часы ў асноўным займаўся італьянскімі перакладамі. Ездзіў у сваю любімую Італію перакладаць то для дзелавых, то для турыстычных або дзіцячых аздараўленчых груп. Некалькі гадоў жыў і працаваў у італьянскім лагеры ў Жлобіне, калі там будаваўся металургічны камбінат. Яшчэ ён спяваў і іграў на гітары. Быў час, калі ў нас дома ладзілі музычныя аўторкі, на якія за сталом з гарбатай і вялікім найсмачнейшым пірагом з капустай, які пякла бабуля, збіраліся яго сябры, аматары бардаўскіх песень і рамансаў. У яго рэпертуары было і нямала ваенных песень.
Далей
Сталіца
Летапіс подзвігу. Памяць і Боль
Створаны ўдзячнымі сучаснікамі паўстаў у сталіцы падземны мемарыял, што з’яўляецца неад’емнай часткай галоўнай плошчы краіны і Помніка Перамогі на ёй.
Далей
ART-блог: беларускае мастацтва 9 Мая
Дымiлiся франтоў дарогi...
Яны змагаліся за Радзіму... Мастакоў, што пайшлі на франты Вялікай Айчыннай, было больш за сто пяцьдзясят. Але мы сёння прадстаўляем толькі восем з іх. Менавіта яны ў пасляваенны час атрымалі ганаровае званне “Народны мастак Беларусі”, а творы іх сталі класікай.
Далей
Перыпетыі лёсу
Цырульнік з Магілёва
Гісторыя беларускай сям’і, якая выратавала яўрэя
Пра баявыя подзвігі напісана нямала. Але важкі ўнёсак у барацьбу з ворагам рабілі і мірныя жыхары. У тыле па 18 гадзін стаялі ля станкоў і рабілі снарады. Дапамагалі партызанам: кармілі, лячылі. Гісторый такіх — тысячы. Сёння гаворка пойдзе пра беларускую сям’ю, якая з рызыкай для жыцця выратавала ад смерці яўрэя.
Далей
Сайт переехал на новый адрес – kultura-info.by
|
Новы нумар Рэдакцыйна-выдавецкая ўстанова Цікавосткі: варта прачытаць! Гісторыя і лёсы: культура Беларусі ад мінулага да сучаснасці |