Дырэктар Нацыянальнага гісторыка-культурнага музея-запаведніка “Нясвіж” Сяргей Клімаў паведамляе “К”, што ў адным з замкавых пакояў гэтымі днямі ідзе мантаж нядаўна набытага ўнікальнага спальнага гарнітура, які знаходзіўся на віле Канстанціна Радзівіла з 80-х гадоў XIX стагоддзя і да 1929-га, пакуль віла не перайшла да новага ўладальніка. А да Радзівіла яна належала жонцы расійскага імператара Аляксандра II. Гэта адзіны нясвіжскі камплект мэблі, што мае непасрэднае дачыненне да знанай фаміліі.

Адна з казахстанскіх школ-гімназій акцэнт у навучанні зрабіла не толькі на выкарыстанні найноўшай камп’ютарнай тэхнікі: айфонаў, айпадаў і ўласна камп’ютараў. Кіраўнікі ўстановы, як аказалася, робяць многае для таго, каб запатрабаванай заставалася і “жывая” кніга, і не толькі падручнік. Карацей, у гімназіі стартаваў праект “Гадзіна чытання “жывой” кнігі”. Па аўторках заняткі пачынаюцца з класнай гадзіны, на якой кожны гімназіст пагружаецца ў старонкі асабіста ім абранага мастацкага твора. Прама скажам, ход — нестандартны, просты ў выкананні і эфектыўны, бо першыя тыдні рэалізацыі праекта паказалі: колькасць чытачоў школьнай бібліятэкі значна павялічылася. Цікава, ці чытаюць разам з вучнямі настаўнікі, што вядуць класную гадзіну. І яшчэ: наколькі прыдатны гэты замежны досвед для ўкаранення ў нашых навучальных установах сферы культуры і ў тых школах, бібліятэкі якіх аб’ядналіся з сельскімі публічнымі?

Я жыву за Мінскай кальцавой аўтадарогай і штодня карыстаюся электрычкай, або, як яе цяпер называюць, “прыгарадным цягніком эканом-класа”. Тыя паўгадзіны, што мой “эканом-клас” ідзе да Мінска, рэдка выпадае правесці ў цішыні, заглыбіцца ў кнігу ці зрабіць сякія-такія запісы, бо па вагонах сноўдаецца зграя “карабейнікаў”, якія пастаўленымі (“каманднымі”, як кажуць у войску) галасамі рэкламуюць свой тавар: чытво ў дарогу, прылады для кухні, штосьці для прысядзібнай гаспадаркі, сада-агарода і гэтак далей. Іншым разам яны, мякка кажучы, напружваюць…

Перш за ўсё хачу сказаць, што гэты артыкул не з’яўляецца заклікам да бяздзейнасці ці “обломовщины”. Але, прызнаюся, пэўнае маё раздражненне апошнім часам выклікана людзьмі празмерна дзейнымі, якія выяўляюць агульны прынцып, што адбіваецца, у тым ліку, і на культуры.

Мабыць, кожны грамадзянін Беларусі ва ўзросце гадоў ад 10 і больш ведае, што Віцебск — гэта радзіма фестывалю “Славянскі базар” ды Марка Шагала. Чытач нашай газеты, упэўнены, часам задаецца філасофскім пытаннем: “Куды грошы дзяюцца?”. А дакладней — на якія мэты выдаткоўваюцца, у дачыненні да культуры наогул — і да віцебскай у прыватнасці. Пытанне гэтае, несумненна, цікавае не толькі прафесіяналам сферы. Я выправіўся менавіта з такой цікавасцю ў слаўны горад на Заходняй Дзвіне, у якой, як вядома, так і не патануў паэт Генадзь Шпалікаў, каб высветліць эканамічныя дэталі. А калі больш канкрэтна — як дзяржава фінансуе віцебскую культуру. Асаблівы мой акцэнт быў на тым, за кошт чаго жывуць і развіваюцца ўстановы культуры абласнога цэнтра. Ці дапамагаюць ім прыватныя структуры? Пра што мараць іх работнікі, чаму засмучаюцца, дзе шукаюць пазабюджэтныя даходы? Гэта значыць, вырашыў я зірнуць на сярмяжную прозу жыцця ў сферы культуры праз фінансава-эканамічную прызму.

Сёння мы павядзём гаворку пра аддзел бібліятэчнага маркетынгу Цэнтралізаванай сістэмы дзіцячых бібліятэк Мінска. Пра той аддзел, які цвёрда ведае, чым і для чаго трэба займацца штодня. І тамтэйшыя маркетолагі, як пераканала нас жыццё, умеюць і любяць здзіўляць. У 2012-м, напярэдадні Дня горада, аддзел маркетынгу дзіцячых бібліятэк прапанаваў абсалютна нестандартную акцыю “Чытай і… ажыццяўляй!”. Медыйныя асобы прыйшлі да дзяцей і сфатаграфаваліся ў ролі знакамітых літаратурных персанажаў, паведамілі пра свае кніжныя густы. Розгалас быў немалы.

Камянеччына — вароты ў Белавежскую пушчу. Але гаворка сёння не пра турыстычныя магчымасці раёна. І не пра будучы рок-фэст, што мяркуецца зладзіць у антуражы Камянецкай вежы. Расповед пойдзе пра пытанне, знаёмае кожнаму начальніку аддзела: пра рамонт устаноў культуры, пра эканомію і беражлівасць, непарыўна з ім звязаных. Пытанне, як вядома, даўно перарасло ў агульнарэспубліканскую праблему.

Магілёў — сёлетняя Культурная сталіца СНД і Рэспублікі Беларусь — працягвае здзіўляць. У шэрагу бясконцых падзей разнажанравага мастацтва яркай дзеяй застаўся ў глядацкай памяці і Адкрыты гарадскі фестываль аматарскіх тэатральных калектываў “Святло рампы”, што праходзіў у абласным цэнтры з 14 да 17 лістапада…

17 лістапада завяршыўся ІІІ Міжнародны конкурс выканаўцаў на струнных смычковых інструментах імя Міхаіла Ельскага, які доўжыўся акурат дзесяць дзён. Сказаць, што тыя дні ўзрушылі ўвесь музычны свет Беларусі, будзе перабольшаннем. Але для струннікаў конкурс стаў доўгачаканай падзеяй, шлях да якой склаў доўгія шэсць гадоў — менавіта столькі прайшло з часу адкрыцця ІІ Конкурсу імя Ельскага.

На сцэне Гродзенскага абласнога драматычнага тэатра адбылася чарговая прэм’ера — камедыя “За двума зайцамі” па матывах п’есы ўкраінскага класіка Міхайлы Старыцкага. Спектакль прадстаўляе запрошаны пастаноўшчык — рэжысёр Нацыянальнага акадэмічнага драматычнага тэатра імя Якуба Коласа Міхаіл Краснабаеў.

Гэтым тыднем пра тое, што карыснага можна знайсці ў Інтэрнэце творчай асобе, распавёў вядомы гродзенскі мастак.

А што да ўласна Віцебскага мастацкага тэхнікума, які праіснаваў да пачатку Вялікай Айчыннай вайны, то яго “бацькам” з’яўляецца Галоўнае ўпраўленне прафесійнай адукацыі, адпаведная пастанова якога ўпершыню была “агучана” 3 жніўня 1923 года ў газеце “Известия Витебского губисполкома и губкома РКП(б)”.

15 лістапада ў гарадской выставачнай зале Гродна адкрылася выстаўка, прысвечаная 25-годдзю Дзіцячай мастацкай школы мастацтваў. На ёй было прадстаўлена каля 70 лепшых работ вучняў школы, створаных на працягу апошніх пяці гадоў. На экспазіцыі можна ўбачыць работы алеем, графіку, роспіс па шоўку.

Адзінае прыжыццёвае выданне Максіма Багдановіча лічыцца сапраўдным рарытэтам. Больш за тое: літаральна кожны экзэмпляр “Вянка” — кнігі, якая сёлета святкуе сваё 100-годдзе, — на ўліку ў Літаратурным музеі Максіма Багдановіча.

Па завяршэнні Маскоўскага біенале Спецыяльны праект Рэспублікі Беларусь “Дэкадзіроўка. Архетып страчанага часу” быў прадстаўлены і ў мінскім Музеі сучаснага выяўленчага мастацтва. Пра саму выстаўку мы ўжо падрабязна пісалі (гл. К” №№ 37, 40), цяпер жа прапануем гутаркі з яе ўдзельнікамі, падрыхтаваныя асістэнтам куратара праекта, кандыдатам мастацтвазнаўства Аляксандрам Зіменкам. Гэтым разам інтэрв’ю — са скульптарам Канстанцінам СЕЛІХАНАВЫМ.

Рэспубліканскі семінар “Актуальныя пытанні прымянення заканадаўства ва ўстановах культуры”, што прайшоў 31 кастрычніка ў зале калегіі Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь, быў прысвечаны, у прыватнасці, пытанням прававога рэгулявання скарачэння колькасці або штату работнікаў ва ўстановах, падпарадкаваных Міністэрству культуры. Менавіта на названых аспектах сакцэнтавана ўвага ў аглядзе мерапрыемства, падрыхтаваным і прадастаўленым "К" Інстытутам культуры Беларусі.

Віцебскі абласны краязнаўчы музей адзначае 95-годдзе. На сённяшні дзень музейны збор налічвае больш за 204 тысячы прадметаў асноўнага фонду. Асобныя — самыя цікавыя ды рэдкія — прадметы з музейнага збору прадстаўлены ў экспазіцыях і на доўгатэрміновых выстаўках, аднак большая частка рарытэтаў знаходзіцца ў музейных сховішчах.